การประชุมสุดยอดผู้นำระหว่างญี่ปุ่นและประเทศลุ่มแม่น้ำโขงเมื่อต้นสัปดาห์ที่ผ่านมา ผู้นำชาติลุ่มแม่น้ำโขงทั้งไทย เวียดนาม กัมพูชา ลาวและเมียนมา กล่าวพร้อมที่จะสนับสนุน ยุทธศาสตร์การเสรีและเปิดประตูสู่อินโด-แปซิฟิกตามทางที่ญี่ปุ่นและสหรัฐฯ เสนอ 

ภายใต้โครงการ ODA ยุทธศาสตร์โตเกียว 2018 จะเน้น 3 เสาหลัก คือ การเชื่อมต่อที่มีประสิทธิภาพ การสร้างสังคมที่เน้นทรัพยากรมนุษย์เป็นศูนย์กลาง รวมถึงการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมและภัยพิบัติ

ทั้งนี้ ในการประชุมดังกล่าว ผู้นำชาติสมาชิกลุ่มแม่น้ำโขงหวังให้ญี่ปุ่นเข้ามาช่วยเหลือและพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานในบางประเทศ เช่น การขยายสนามบินในลาว และการขยายถนนในเมียนมา นอกจากนี้ ในแถลงการณ์ร่วมของทั้งญี่ปุ่นและชาติสมาชิกลุ่มแม่น้ำโขงยังต้องการให้ญี่ปุ่นเข้าช่วยเหลือนอกเหนือจากโครงสร้างพื้นฐาน เช่น การพัฒนาการบริการไปรษณีย์ และการใช้เทคโนโลยีเพื่อปรับปรุงการบริการสุขภาพ

สื่อญี่ปุ่นวิเคราะห์ว่า ยุทธศาสตร์ดังกล่าวเป็นการคานอำนาจของจีนที่เข้ามาขยายอิทธิพลในเอเชียตะวันตะวันออกเฉียงใต้ผ่านการลงทุนต่างๆ ของโครงการหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง (Belt and Road Initiative) โดยญี่ปุ่นพยายามเข้ามาในภูมิภาคโดยผ่านการพัฒนาและลงทุนในเรื่องทรัพยากรมนุษย์และสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้ ญี่ปุ่นยังมีเป้าหมายในการลงทุนด้านการเงินเพื่อพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานในภูมิภาคนี้ให้ได้มาตรฐานอีกด้วย

ในการประชุมดังกล่าว ญี่ปุ่นยังกล่าวถึงความกังวลในการขยายอิทธิพลทางทหารของจีนในทะเลจีนใต้ ซึ่งจะส่งผลต่อปัญหาเขตแดนสิทธิในน่านน้ำในทะเลจีนใต้ ซึ่งจะส่งผลต่อทั้งภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขงและญี่ปุ่นโดยตรงเช่นกัน

ที่มา Nikkei Asian Review