ฮิวแมนไรท์วอทช์ หรือ 'HRW' รวมถึงแอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ออกแถลงการณ์ลงวันที่ 10 พ.ค.2562 เรียกร้องให้รัฐบาลไทยและเวียดนามชี้แจงข้อเท็จจริงกรณีนายชูชีพ ชีวสุทธิ์ เจ้าของฉายา 'ลุงสนามหลวง' ผู้จัดรายการ 'สหพันธรัฐไท' ทางสื่อสังคมออนไลน์์ พร้อมด้วยนายกฤษณะ ทับไท หรือ 'สหายข้าวเหนียวมะม่วง' และนายสยาม ธีรวุฒิ หรือ 'สหายยังบลัด' หายตัวไปอย่างไร้ร่องรอยเมื่อต้นเดือน พ.ค.ที่ผ่านมา โดยมีเบาะแสจากครอบครัวของนายชูชีพระบุว่าทางการเวียดนามส่งตัวนักเคลื่อนไหวทางการเมืองทั้งสามรายกลับมายังประเทศไทย

แถลงการณ์ขององค์กรสิทธิมนุษยชนทั้งสองแห่ง ระบุว่า นักเคลื่อนไหวทางการเมืองทั้ง 3 รายถูกทางการเวียดนามจับกุมช่วงต้นปี 2562 โดยถูกตั้งข้อหาลักลอบเข้าเมืองผิดกฎหมายและใช้เอกสารปลอม แต่เหตุผลเบื้องหลัง น่าจะเป็นเพราะทั้งหมดต้องการลี้ภัยทางการเมือง โดยหลังจากเกิดรัฐประหารในประเทศไทยเมื่อปี 2557 ทั้งหมดถูกกล่าวหาว่ากระทำผิดกฎหมายอาญา มาตรา 112 จากการจัดชุมนุมในประเทศไทย และสวมใส่เสื้อยืดที่มีข้อความสนับสนุน 'สหพันธรัฐไท' ซึ่งถูกมองว่าเป็นภัยต่อความมั่นคงและหมิ่นสถาบัน

ทั้งหมดเคยลี้ภัยไปพำนักที่ประเทศลาว แต่ตัดสินใจที่จะย้ายไปยังเวียดนาม หลังจากมีการพบศพ 3 ศพในแม่น้ำโขงเมื่อเดือน ธ.ค. 2561 และ 2 ใน 3 ศพได้รับการชันสูตรจากทางการไทย จนสามารพยืนยันได้ว่าเป็นนายไกรสรณ์ ลือเลิศ (สหายกาสะลอง) และนายชัชชาญ บุปผาวัลย์ (สหายภูชนะ) คนสนิทของนายสุรชัย ด่านวัฒนานุสรณ์ หรือ 'สุรชัย แซ่ด่าน' อดีตสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทยและกลุ่มแดงสยาม

ทั้งนี้ การหายตัวไปของนักเคลื่อนไหวทั้ง 3 รายในกลุ่มสหพันธรัฐไท และการเสียชีวิตของนักเคลื่อนไหวกลุ่มแดงสยาม เกิดขึ้นหลังจากที่ พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม เดินทางไปเยือนประเทศลาวเมื่อเดือน ก.ย.ปีที่แล้ว ทั้งยังมีการเรียกร้องให้รัฐบาลลาว เวียดนาม และกัมพูชา ร่วมมือกับทางการไทยในการจับกุมหรือสกัดกลุ่มผู้เห็นต่างจากรัฐบาลทหารไทย โดย พล.อ.ประวิตรระบุว่า สหพันธรัฐไท เข้าข่ายเป็นกลุ่มกบฏซึ่งเป็นภัยต่อความมั่นคง

อย่างไรก็ตาม แบรด อดัมส์ ผู้อำนวยการภาคพื้นเอเชียของ HRW ระบุว่า การที่รัฐบาลเวียดนามจับกุมและส่งตัวนักเคลื่อนไหวชาวไทยผู้ลี้ภัยทางการเมืองกลับไปยังประเทศต้นทางที่หนีมา ถือเป็น 'สัญญาณเตือน' ถึงประชาคมโลก และองค์การสหประชาชาติจะต้องกดดันให้รัฐบาลไทยเปิดเผยข้อมูลให้ชัดเจนว่าชูชีพและเพื่อนอีก 2 รายถูกคุมตัวอยู่ที่ใด และต้องเปิดโอกาสให้นักกฎหมายหรือนักสิทธิมนุษยชนเข้าพบนักเคลื่อนไหวทั้ง 3 รายด้วย

อดัมส์ย้ำว่า ไทยเป็นประเทศภาคีที่ให้สัตยาบันกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง รวมไปถึงอนุสัญญาต่อต้านการทรมานฯ ทางการไทยจึงต้องเคารพและปกป้องสิทธิของพลเมืองในการแสดงความคิดเห็นทางการเมือง

ขณะที่เว็บไซต์ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน รายงานว่า ตัวแทนของศูนย์ทนายความฯ พร้อมด้วยญาติของนายสยาม ธีรวุฒิ 1 ใน 3 นักเคลื่อนไหวกลุ่มสหพันธรัฐไทที่หายตัวไป ได้เดินทางไปแจ้งความที่กองบังคับการปราบปรามของไทยเมื่อวันที่ 8 พ.ค. เพื่อขอให้รับคำร้องและติดตามหาผู้สูญหาย แต่พนักงานสอบสวนกองปราบปรามไม่รับแจ้งความ โดยระบุว่า "ยังไม่ได้รับรายงานการจับกุม"

ข่าวที่เกี่ยวข้อง:

• โลกมอง 'เลือกตั้งไทย' : 'ตาย ถูกขัง ถูกจับตา' ชะตากรรม 'ผู้เห็นต่าง' จากรัฐบาล
• ศาลอนุมัติฝากขัง 2 หญิงเชียงราย คดีครอบครองเสื้อ 'สหพันธรัฐไท'
• ฝ่ายความมั่นคงมองยังไงกับ 'สหพันธรัฐไท' - ปรากฎการณ์ 'สมศักดิ์ เจียมฯ' ป่วย
• 'ประยุทธ์' - 'ประวิตร' ชี้ 'สหพันธรัฐไท' เข้าข่ายกบฏ - เร่งประสาน 'ลาว' ตามจับกุม
• นักวิชาการอิตาลี จี้ทั่วโลกใส่ใจชะตากรรม 'ผู้ลี้ภัยการเมืองไทยในต่างแดน'