ผู้จัดงานเพื่อความคิดสร้างสรรค์ SXSW ในสหรัฐฯ เตือนคนยุคใหม่ต้องป้องกัน 'อคติ' ในการใช้ข้อมูล-เทคโนโลยีสร้างความขัดแย้ง ทำให้โลกเข้าสู่ 'ยุคสมัยแห่งความหวาดระแวง' พร้อมประกาศรางวัลนวัตกรรมสาขาต่างๆ

เทศกาลนวัตกรรม ความคิดสร้างสรรค์ ดนตรี ภาพยนตร์ และสื่ออินเตอร์แอ็กทีฟ South by South West หรือ SXSW เป็นงานรวบรวมเทคโนโลยีและเทรนด์ยอดนิยมที่น่าสนใจทั่วโลกเอาไว้ด้วยกัน จัดขึ้นเป็นปีที่ 32 ระหว่างวันที่ 8-17 มี.ค. 2562 ที่เมืองออสติน มลรัฐเท็กซัส ของสหรัฐฯ โดยการจัดงานในปีนี้มีบุคลากรในแวดวงต่าง ๆ จากทั่วโลกที่สนใจการขับเคลื่อนนวัตกรรมทางสังคมไปร่วมงานกันอย่างคับคั่ง

ประเด็นสำคัญประการหนึ่งที่มีการจัดเสวนาภายในงาน SXSW ครั้งนี้ ได้แก่ การรับมือกับ 'ยุคสมัยแห่งความหวาดระแวง' ซึ่งเป็นผลจากการที่ทุกภาคส่วนในหลายสังคมทั่วโลกต้องเผชิญกับข้อมูลข่าวสารและการใช้เทคโนโลยีสื่อสารเอาชนะผู้ที่เห็นต่างจากตนเอง ทำให้เกิดการคุกคามในโลกออนไลน์ และข้อมูลดิจิทัลส่วนบุคคลสุ่มเสี่ยงจะถูกละเมิด

ส่วนผู้ที่เห็นชอบในประเด็นหรืออุดมการณ์เดียวกัน ก็จะรวมกลุ่มกันเหนียวแน่น แต่จะไม่รับฟังความคิดเห็นที่แตกต่าง และมักจะเชื่อ หรือนำ 'ข่าวลวง' ที่ตรงกับแนวคิดที่ตนสนับสนุนไปแพร่กระจายต่ออย่างรวดเร็ว และไม่มีผู้ใดคอยทำหน้าที่ตรวจสอบข้อเท็จจริง แม้กระทั่งสื่อมวลชนกระแสหลักก็ตามไม่ทันกระแสข่าวลวงในหลาย ๆ ครั้ง หรือบางครั้งก็อาจจงใจนำข้อมูลปลอมไปเผยแพร่เพื่อประโยชน์บางอย่าง

นิตยสารฟอร์บส์ได้รายงานอ้างอิงผลสำรวจความเห็นของ Edelman ซึ่งทำแบบสอบถามกับชาวอเมริกันทั่วประเทศ พบว่า ความเชื่อมั่นของผู้ตอบแบบสอบถามที่มีต่อรัฐบาล สื่อมวลชน บริษัทเอกชน และองค์กรพัฒนาเอกชน (NGOs) ถดถอยลงไปถึง 37 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งเป็นสถิติต่ำที่สุดเมื่อเทียบกับการเก็บข้อมูลในช่วง 18 ปีที่ผ่านมา โดยผู้ตอบแบบสอบถามรู้สึกว่าข้อมูลที่ได้รับในปัจจุบันเต็มไปด้วยอคติ

การเสวนาภายในงานบ่งชี้ว่า การบริโภคข้อมูลในโลกดิจิทัลควรคำนึงถึงหลักฐานอ้างอิงและข้อเท็จจริงเชิงสถิติประกอบด้วย ไม่ควรนำเสนอแต่ความคิดเห็นหรือข้อมูลเชิงสีสันที่มุ่งสร้างความขัดแย้ง ซึ่งเป็นวิธีหนึ่งที่มีผู้นิยมใช้กันเพื่อกระตุ้น 'การมีส่วนร่วม' ของผู้ใช้สื่อออนไลน์ แต่ในขณะเดียวกัน การกระทำดังกล่าวก็ส่งเสริมให้เกิดข้อมูลเชิงลบ รวมถึงก่อให้เกิดความขัดแย้ง และสร้างบรรยากาศแห่งความหวาดระแวงในสังคม

นอกจากนั้นในปีนี้ ผู้จัดเทศกาล SXSW ได้ประกาศมอบรางวัลนวัตกรรมในด้านต่าง ๆ ซึ่งล้วนแต่เป็นนวัตกรรมขับเคลื่อนโลกที่ต้องคำนึงถึง 'สังคม' และ 'อนาคต' โดยรางวัลขวัญใจมหาชนที่เปิดให้ประชาชนร่วมแสดงความคิดเห็นและร่วมลงคะแนน เป็นของโครงการ 'ตุ๊กตาเป็ดเพื่อคนพิเศษ' ของบริษัทประกันสหรัฐฯ 

หุ่นยนต์เป็ด "อะแฟลก" ผลิตขึ้นโดยใช้ตุ๊กตาเป็ด สัญลักษณ์ของบริษัท AFLAC เป็นต้นแบบ โดยหวังจะให้หุ่นยนต์ดังกล่าวตอบโจทย์เรื่องข้อจำกัดของผู้ป่วยเด็กที่จำเป็นต้องอยู่ในโรงพยาบาลเพื่อรักษาตัว ทำให้ขาดโอกาสที่จะเจอเพื่อนฝูงหรือเรียนรู้ที่จะพัฒนาทักษะในด้านต่าง ๆ ผ่านการเล่นตามช่วงวัยของตัวเอง

การผลักดันโครงการหุ่นยนต์เป็ดได้รับการตอบรับอย่างดีจากผู้ปกครองของเด็กที่ป่วยด้วยโรคมะเร็ง เช่นเดียวกับกลุ่มบุคลากรการแพทย์และองค์กรเพื่อสิทธิผู้ป่วยเด็ก ซึ่งฟอร์บส์รายงานว่าโครงการหุ่นยนต์เป็ดของ AFLAC ช่วยเปิดโลกทัศน์ด้านการรักษาเยียวยาผู้ป่วยโรคมะเร็งทางด้านจิตใจ และช่วยสร้างภาพลักษณ์ที่ดีแก่บริษัทในด้านการช่วยเหลือสังคม นอกจากนี้ หุ่นยนต์เป็ดอะแฟลกยังได้รับรางวัลยอดเยี่ยมด้านหุ่นยนต์และฮาร์ดแวร์ในงาน SXSW ปีนี้ด้วย

ส่วนนวัตกรรมที่ได้รับรางวัลสาขาอื่น ๆ ในงาน SXSW ปีนี้อีกด้วย เช่น รางวัลสาขา 'เมืองอัจฉริยะ การคมนาคม และการขนส่ง' เป็นของโครงการ 'ไร้กระดาษ' หนึ่งในแนวทางการพัฒนาเมืองอัจฉริยะของรัฐบาลท้องถิ่นนครดูไบ (UAE) ที่ตั้งเป้าว่าการดำเนินงานในด้านต่าง ๆ ของหน่วยงานรัฐบาลจะลดและเลิกการใช้เอกสารที่เป็นกระดาษเหลือศูนย์เปอร์เซ็นต์ภายในปี 2021 เพื่ออนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ

ขณะที่ รางวัลสาขา 'สังคมและการสร้างสรรค์ด้านวัฒนธรรม' เป็นของโครงการ 'Aira' ซึ่งเป็นการพัฒนาอุปกรณ์ช่วยเหลือเพื่อการเปลงผลภาพและเสียงให้แก่ผู้พิการทางสายตา หรือผู้ที่มีปัญหาด้านการมองเห็นไม่ชัดเจน โดยอุปกรณ์ช่วยเหลือถูกออกแบบให้คล้ายกับแว่นตา แต่มีระบบกล้องถ่ายภาพแบบ 'เรียลไทม์' เพื่อส่งไปยังศูนย์ประมวลผลและแปลงภาพเป็นเสียงนำทางให้แก่ผู้ใช้อุปกรณ์ดังกล่าว