ต่างประเทศ
สงสัย 'ฆ่าเพราะเกลียดชัง' กลุ่ม LGBT จี้รัสเซียสอบคดีฆาตกรรมนักเคลื่อนไหว
'เยเลนา กริกอรีเยวา' วัย 41 ปี นักกิจกรรมเพื่อสิทธิผู้หลากหลายทางเพศ หรือ LGBT ในรัสเซีย ถูกคนร้ายแทงเสียชีวิตด้วยของมีคมรวม 8 แผล ที่หลังและใบหน้า และร่างของเธอถูกพบในพุ่มไม้ ไม่ไกลจากบ้านพักของเธอในเมืองเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก เมื่อวันที่ 21 ก.ค. 2562 และหลังจากนั้นไม่นาน ตำรวจได้จับกุมผู้ต้องสงสัยคนหนึ่ง โดยระบุว่าเป็นชายวัย 38 ปีที่มีเชื้อสายคีร์กิสถาน และเป็นอดีตนักโทษที่เคยรู้จักกับ 'เยเลนา' มาก่อน พร้อมให้รายละเอียดว่าเป็นการก่อเหตุขณะมึนเมา
จนกระทั่งต้นเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา (1 ส.ค.) เว็บไซต์เดอะมอสโกไทม์ส รายงานคำแถลงของตำรวจเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก ระบุว่าเจ้าหน้าที่ปล่อยตัวผู้ต้องสงสัยคนดังกล่าวไปแล้ว และจับกุมผู้ต้องสงสัยรายที่ 2 ไว้ได้ เป็นชายอายุ 27 ปี ซึ่งให้การยอมรับว่าเป็นผู้ฆาตกรรมเยเลนาด้วยตัวเอง แต่ตำรวจไม่ได้เปิดเผยว่าแรงจูงใจในการก่อเหตุคืออะไร ทำให้กลุ่ม LGBT ในรัสเซียวิตกกังวลว่า เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นอาจจะไม่ใช่เรื่องขัดแย้งส่วนตัว แต่ที่จริงแล้วเป็น 'การก่ออาชญากรรมจากความเกลียดชัง' หรือ Hate Crime และเรียกร้องให้เจ้าหน้าที่สอบสวนเพิ่มเติม
'มิคาอิล ทูมานอฟ' หนึ่งในกลุ่มเคลื่อนไหวเพื่อสิทธิ LGBT ในรัสเซีย เปิดเผยกับเอเอฟพีว่า ในเดือน ก.ค.ที่ผ่านมา เว็บไซต์ของกลุ่มที่เรียกตัวเองว่า Pila ได้เผยแพร่รายชื่อ 'เป้าหมาย' ซึ่งเป็นนักเคลื่อนไหวด้าน LGBT ในรัสเซีย รวมทั้งหมด 19 คน พร้อมชักชวนให้กลุ่มผู้ต่อต้าน LGBT ให้คำมั่นสัญญาว่าจะ 'มอบของขวัญสุดอันตรายและโหดเหี้ยม' แก่คนทั้งหมดที่มีชื่ออยู่ในโพสต์ดังกล่าว
เยเลนากับทูมานอฟก็มีชื่อรวมอยู่ในนั้นด้วย และเยเลนาได้นำเรื่องดังกล่าวไปโพสต์บอกเล่าในเฟซบุ๊กส่วนตัว แต่เธอมองว่าน่าจะเป็นแค่การข่มขู่เท่านั้น จนกระทั่งเธอถูกฆาตกรรมเสียชีวิตในเวลาไม่กี่สัปดาห์ต่อมา และทูมานอฟระบุเพิ่มเติมว่า การทำร้ายร่างกายหรือคุกคามกลุ่ม LGBT ในรัสเซียเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องนับตั้งแต่ปี 2013 เป็นต้นมา เพราะรัฐบาลเริ่มบังคับใช้กฎหมายลงโทษผู้เผยแพร่ 'โฆษณาชวนเชื่อ' เกี่ยวกับการรักเพศเดียวกันแก่เยาวชน ทำให้กลุ่มรณรงค์เพื่อสิทธิ LGBT ตกเป็นเป้าโจมตีของกลุ่มผู้เกลียดชังคนรักเพศเดียวกัน
ขณะที่ ไอกอร์ โคเชตคอฟ ผู้นำเครือข่าย LGBT รัสเซีย เปิดเผยก่อนหน้านี้ว่า เมื่อปี 2017 ทั่วโลกได้ทราบข่าวว่าเกย์ในเชชเนีย เขตปกครองตนเองของรัสเซีย ตกเป็นเป้าโจมตีของกลุ่มผู้ต่อต้าน LGBT มีผู้ถูกทำร้ายร่างกายบาดเจ็บและถูกคุมขัง-ทรมานราว 40 ราย รวมถึงผู้เสียชีวิต 2 ราย พร้อมทั้งระบุด้วยว่าผู้บังคับใช้กฎหมายในเชชเนียมีส่วนรู้เห็นเป็นใจกับการกระทำเหล่านี้ และมักจะไม่รับแจ้งความจากผู้ถูกโจมตี หรือไม่ก็รับเรื่อง แต่ไม่ได้ติดตามไปจับกุมผู้ก่อเหตุ
เมื่อองค์กรสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศนำเรื่องดังกล่าวไปเผยแพร่ผ่านสื่อ ทำให้การก่อเหตุโจมตีกลุ่ม LGBT หายเงียบไประยะหนึ่ง พร้อมกับที่รัฐบาลรัสเซียปฏิเสธว่า "ข้อมูลดังกล่าวไม่เป็นความจริง" แต่เมื่อเดือน เม.ย. ที่ผ่านมา กลุ่มต่อต้าน LGBT เริ่มเคลื่อนไหวโจมตีเป้าหมายเดิมอีกครั้ง
ส่วนเว็บไซต์ Pila ที่เผยแพร่รายชื่อกลุ่ม LGBT รวมถึงชื่อของเยเลนา ถูกตั้งขึ้นเมื่อปลายปีที่แล้ว โดยระบุว่า กลุ่ม Pila ได้รับแรงบันดาลใจจากภาพยนตร์แนวสะเทือนขวัญของฮอลลีวูด Saw ที่ตัวละครในเรื่องจะวางแผนอย่างเป็นระบบ เพื่อหลอกล่อและสังหารเหยื่อในเกมที่ตัวเองคิดกฎเกณฑ์ขี้นมา หลังจากเกิดเหตุฆาตกรรมเยเลนา เว็บไซต์ดังกล่าวถูกปิดไป ทำให้ตำรวจแถลงว่า ไม่สามารถติดตามข้อมูลได้ พร้อมทั้งย้ำว่า คดีที่เกิดขึ้นกับเยเลนา "ไม่ใช่อาชญากรรมจากความเกลียดชัง" และจะไม่สืบสวนข้อมูลใดๆ เพิ่มเติม
ท่าทีของเจ้าหน้าที่รัสเซียที่มีต่อกลุ่มผู้หลากหลายทางเพศในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ทำให้คำแถลงของตำรวจในนครเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กถูกตั้งคำถามจากกลุ่มนักสิทธิมนุษยชนและองค์กรระหว่างประเทศ รวมถึงเครือข่าย LGBT เอง เนื่องจากมีรายงานบ่งชี้ว่า เจ้าหน้าที่จำนวนมากเลือกปฏิบัติและไม่รับคำร้องเรียนของกลุ่มผู้หลากหลายทางเพศในรัสเซีย ในกรณีที่ถูกทำร้ายร่างกายหรือถูกคุกคาม
แม้แต่ 'วลาดิเมียร์ ปูติน' ประธานาธิบดีรัสเซีย ก็เคยกล่าวติดตลกเกี่ยวกับกลุ่มหลากหลายทางเพศในระหว่างการประชุมสุดยอดผู้นำกลุ่มประเทศ G20 ซึ่งจัดขึ้นที่ญี่ปุ่นเมื่อเดือน มิ.ย.ที่ผ่านมา โดยเขาระบุว่าตนเองนั้น "ไม่เข้าใจความแตกต่างระหว่าง Transformer' (ชื่อภาพยนตร์) กับ Trans...อื่นๆ" ซึ่งพาดพิงกลุ่ม Transgender หรือคนข้ามเพศนั่นเอง
อย่างไรก็ตาม เมื่อถูกตัวแทนองค์กรระหว่างประเทศและสื่อมวลชนตั้งคำถามเรื่องการรับรองสิทธิผู้หลากหลายทางเพศในรัสเซีย ประธานาธิบดีปูตินก็ยืนยันว่า รัฐบาลของตนปกป้องคุ้มครองสิทธิผู้หลากหลายทางเพศอย่างจริงจัง แต่ขณะเดียวกันก็ยืนยันว่า จะไม่ยกเลิกกฎหมายลงโทษผู้เผยแพร่ข้อมูล หรือโฆษณาชวนเชื่อ เกี่ยวกับการรักเพศเดียวกันอย่างแน่นอน
ภาพปก: เยเลนา กรีกอรีเยวา ก่อนเสียชีวิต เป็นที่รู้จักในฐานะนักเคลื่อนไหวเพื่อสิทธิกลุ่ม LGBT และผู้รณรงค์ต่อต้านการคุมขังนักโทษการเมือง (AFP)
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
