สังคม
ยูเนสโกรับรอง 'โขนไทย' เป็นมรดกโลกที่จับต้องไม่ได้
เมื่อวันที่ 29 พ.ย. เว็บไซต์ องค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) ประกาศรับรองให้ 'โขน' (Khon, masked dance drama in Thailand) เป็นมรดกวัฒนธรรมอันจับต้องไม่ได้ (Intangible Heritage) ของมวลมนุษยชาติอย่างเป็นทางการ
นายวีระ โรจน์พจนรัตน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม เปิดเผยว่า ผลการประชุมคณะกรรมการร่วมระหว่างรัฐบาลเพื่อการสงวนรักษามรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของยูเนสโก ครั้งที่ 23 ระหว่างวันที่ 26 พ.ย.-1 ธ.ค. 2561 ที่เมืองพอร์ตหลุยส์ สาธารณรัฐมอริเชียส มีผู้แทนจากประเทศภาคีอนุสัญญาว่าด้วยการสงวนรักษามรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของยูเนสโกเข้าร่วมประชุม 181 ประเทศ
ที่ประชุมพิจารณาและประกาศให้ขึ้นบัญชีการแสดงโขนในประเทศไทย “Khon, masked dance drama in Thailand” ในรายการตัวแทนมรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติอย่างเป็นทางการ
'โขนไทย' อยู่ในบัญชีคนละประเภทกับ 'ละครโขนกัมพูชา'
เว็บไซต์ของยูเนสโก เผยแพร่ข้อมูลเกี่ยวกับมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ โดยระบุว่าจะต้องใช้เวลาดำเนินการเพื่อพิจารณารับรองสถานะของวัฒนธรรมที่ได้รับการเสนอชื่อเป็นเวลาประมาณ 2 ปี แบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่
(1.) รายการที่ต้องได้รับการสงวนรักษาอย่างเร่งด่วน (Urgent Safeguarding List)
(2.) รายการตัวแทนมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติ (Representative List of Intangible Cultural Heritage of Humankind)
(3.) รายการมรดกทางวัฒนธรรมที่เป็นแบบอย่างที่ดีในการสงวนรักษา (Good Safeguarding Practice)
ขณะที่ผลการพิจารณาของคณะกรรมการพิจารณาและผู้รายงานพิเศษของยูเนสโกในวันนี้ (29 พ.ย.) ระบุว่า 'โขน' ซึ่งหมายถึงละครร้องสวมหน้ากากในวัฒนธรรมเก่าแก่ของไทย อยู่ในบัญชีรายการตัวแทนมรดกทางวัฒนธรรมของมนุษยชาติ ส่วน 'ละครโขนวัดสวายอันเด็ต' ของกัมพูชา อยู่ในรายการที่ต้องได้รับการสงวนรักษาอย่างเร่งด่วน
การดำเนินการหลังจากที่มรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ทั้งสองประเภทได้รับการรับรองจากยูเนสโกแล้วจะมีขั้นตอนหรือหลักปฏิบัติในการอนุรักษ์และส่งเสริมที่แตกต่างกันไปตามแต่ประเภท
วธ.เตรียมจัดโขนรอบพิเศษ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ
นายวีระกล่าวว่า ด้วยพระมหากรุณาธิคุณอันยิ่งใหญ่หาที่สุดมิได้ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9 ทรงอนุรักษ์ ส่งเสริม สืบสาน และพัฒนาการแสดงโขน ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดสร้างเครื่องแต่งกายเครื่องประดับโขนชุดใหม่ พัฒนาการแต่งหน้าให้งดงามดึงดูดความสนใจ พัฒนารูปแบบและเทคนิคการแสดง ฉากเวที แสง สี เสียง อันเป็นที่มาของโขนพระราชทาน
ด้วยองค์ประกอบอันเป็นเอกลักษณ์โดดเด่น จึงทำให้โขนไทยยิ่งใหญ่อลังการ สร้างความตื่นตาประทับใจ แก่ชาวไทยและชาวต่างประเทศ ดังนั้น ถือว่าเป็นข่าวดีของคนไทยที่โขน ได้รับการประกาศขึ้นบัญชีจากยูเนสโกให้เป็นรายการตัวแทนมรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติ
ภายหลังโขนไทยได้รับการประกาศขึ้นบัญชีเป็นทางการแล้ว กระทรวงวัฒนธรรม จะมีการจัดทำแผนงานและกิจกรรมเพื่อเฉลิมฉลองโขนตลอดปี 2561-2562 อาทิ 1.จัดแสดงโขนรอบพิเศษ ตอน “พิเภกสวามิภักดิ์” วันที่ 3–4 ธันวาคม 2561 ที่ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย 2.จัดสร้างภาพยนตร์แอนิเมชั่นรามเกียรติ์ ตอน รามาวตาร เพื่อฉายในโรงภาพยนตร์ทั่วประเทศ และเผยแพร่องค์ความรู้ในรูปแบบต่างๆ เช่น การสาธิตงานช่างฝีมือโขน สาธิตการแสดงโขน การเสวนาความรู้คุณค่าของโขน จัดพิมพ์หนังสือองค์ความรู้เกี่ยวกับโขนฉบับเยาวชน สารคดีโขน คลังข้อมูลโขนในรูปแบบดิจิทัล 3.จัดกิจกรรมสร้างความภาคภูมิใจด้วยการยกย่องเชิดชูเกียรติให้แก่บุคคล องค์กรผู้ทำคุณประโยชน์ต่อวงการโขน และ 4.จัดงานมหกรรมการแสดงโขน ทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาค เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9 เป็นต้น
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
