นายมณฑล สุดประเสริฐ อธิบดีกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) เปิดเผยว่า จากการติดตามข้อมูลปัจจัยเสี่ยงการเกิดไฟป่ากับจิสด้า (GISDA) ในพื้นที่ 9 จังหวัดภาคเหนือ (เชียงใหม่ เชียงราย แพร่ พะเยา ตาก ลำพูน ลำปาง น่าน และแม่ฮ่องสอน ) เมื่อวันที่ 4 ก.พ. 2563 พบจุดความร้อน จำนวน 789 จุด อีกทั้งสภาพอากาศยกตัวได้ไม่ดีและมีลมอ่อน จึงมีการสะสมของฝุ่นละอองและหมอกควันในพื้นที่ พล.อ.อนุพงษ์ เผ่าจินดา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ในฐานะผู้บัญชาการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยแห่งชาติ จึงได้เน้นย้ำให้ศูนย์บัญชาการเหตุการณ์จังหวัด บูรณาการทุกหน่วยงานในพื้นที่ดำเนินการป้องกันและแก้ไขปัญหาไฟป่า หมอกควัน และฝุ่นละอองขนาดเล็กPM 2.5 อย่างเต็มกำลัง 

โดยให้ผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นแกนกลางวางแผนการดำเนินงานแก้ไขปัญหาในพื้นที่ และให้เน้นมาตรการคุมเข้มการเผาในพื้นที่ พร้อมใช้กลไกระดับพื้นที่ ทั้งกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการสร้างความเข้าใจแก่ประชาชนและเกษตรกรถึงผลกระทบจากปัญหาไฟป่าและหมอกควัน รวมถึงสร้างการรับรู้เกี่ยวกับมาตรการและห้วงเวลาห้ามเผา รวมถึงกฎหมายห้ามเผา ซึ่งมีบทลงโทษทั้งจำและปรับ ขณะนี้จังหวัดในภาคเหนือได้กำหนดห้วงระยะเวลาเผาเด็ดขาดในพื้นที่ทุกรูปแบบแล้ว เพื่อควบคุมวิกฤตไฟป่า หมอกควัน และฝุ่นละอองขนาดเล็ก

ปภ.ได้ประสานความร่วมมือในการแก้ไขปัญหาไฟป่า หมอกควัน และฝุ่นละอองขนาดเล็กอย่างใกล้ชิด ขณะนี้ได้สั่งการให้หน่วยปฏิบัติในพื้นที่ ทั้งศูนย์ ปภ. เขต 8 กำแพงเพชร เขต 9 พิษณุโลก เขต 10 ลำปาง เขต 15 เชียงราย และสำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดภาคเหนือระดมกำลังเจ้าหน้าที่และเครื่องจักรกลด้านสาธารณภัย เช่น รถบรรทุกน้ำ ชุดยานยนต์ดับเพลิงฉีดพ่นละอองน้ำควบคุมระยะทางไกล LUF-60 สนับสนุนปฏิบัติการฉีดพ่นละอองน้ำเพิ่มความชุ่มชื้นและลดปริมาณมลพิษในอากาศ รวมถึงได้สั่งการเจ้าหน้าที่ชุดปฏิบัติการออกทำงานร่วมกับชุดเสือไฟของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในการปฏิบัติการดับไฟป่าภาคพื้นดิน ส่วนพื้นที่ภูเขาสูงที่ยากต่อการเข้าถึง ปภ.ได้ร่วมกับกองทัพบก สนธิกำลังกองทัพภาคที่ 3 จัดส่งอากาศยานดับไฟป่า ปภ.KA-32 ช่วยดับไฟป่าในพื้นที่ภาคเหนือ ซึ่งจะประจำการในพื้นที่จนกว่าสถานการณ์จะคลี่คลาย

สำหรับมาตรการห้ามเผาในพื้นที่ 9 จังหวัดภาคเหนือ ขณะนี้ได้ออกประกาศเขตห้ามเผาเด็ดขาดแล้ว 8 จังหวัด โดยจังหวัดเชียงใหม่ประกาศเขตห้ามเผาเด็ดขาด ระหว่างวันที่ 10 ม.ค. – 30 เม.ย. 2563 จังหวัดแพร่ ประกาศห้ามเผาเด็ดขาด ระหว่างวันที่ 1 ก.พ. – 30 เม.ย. 2563 จังหวัดน่าน ประกาศเขตห้ามเผาเด็ดขาด ระหว่างวันที่ 15 ก.พ. – 15 เม.ย. 2563 จังหวัดพะเยา ตาก ลำพูน ลำปาง ประกาศเขตห้ามเผาเด็ดขาด ระหว่างวันที่ 1 มี.ค. – 30 เม.ย. 2563 จังหวัดแม่ฮ่องสอน ประกาศเขตห้ามเผาเด็ดขาด ระหว่างวันที่ 15 มี.ค. – 30 เม.ย. 2563 ส่วนจังหวัดเชียงราย ขณะนี้อยู่ในช่วงเฝ้าระวังติดตามแนวโน้มสถานการณ์ภัย เพื่อวางแนวทางประกาศเขตห้ามเผาเด็ดขาด 

อย่างไรก็ตาม บางจังหวัดได้ดำเนินการจับกุมและดำเนินคดีกับผู้กระทำผิดกฎหมายเกี่ยวกับการห้ามเผาแล้ว ทั้งนี้ ขอความร่วมมือประชาชนงดเว้นการเผาทุกรูปแบบและปฏิบัติตามประกาศเขตห้ามเผาอย่างเคร่งครัด เพื่อควบคุมไม่ให้เกิดวิกฤตปัญหาไฟป่า หมอกควัน และฝุ่นละอองขนาดเล็กในพื้นที่