11 ธ.ค.2565 ที่หน้ากระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ในกิจกรรม 'มนต์รักรัฐธรรมนูญคนจน : เมื่อหิ่งห้อยจะพรายแสง' จัดโดยสมัชชาคนจน พร้อมด้วยแนวร่วมเครือข่ายรัฐธรรมนูญคนจน มีการจัดเวที 'สัญญาประชาคมเขียนรัฐธรรมนูญใหม่' โดยเชิญตัวแทนจาก 12 พรรคการเมือง ร่วมแสดงวิสัยทัศน์และจุดยืนต่อข้อเสนอการแก้ไขรัฐธรรมนูญฉบับคนจน

หักด่าน ส.ว. ใช้ประชามติเป็นเครื่องมือ

เบญจา แสงจันทร์ ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ และกรรมการบริหาร พรรคก้าวไกล ระบุว่า รัฐธรรมนูญฉบับ 2560 เป็นโซ่ตรวนที่ฉุดรั้งความเจริญของประเทศ เป็นระเบิดเวลาลูกใหญ่ที่รอวันระเบิด โดยมีบุคคลชุดพิเศษบางกลุ่มที่ฉุดรั้งประเทศนี้ไม่ให้ก้าวไปสู่อนาคตข้างหน้าอยู่ คอยปัดตกร่างรัฐธรรมนูญฉบับแก้ไขทุกร่าง เกือบ 20 ร่าง ยกเว้นร่างเกี่ยวกับระบบเลือกตั้งเท่านั้น

"ตลอด 4 ปี พรรคอนาคตใหม่ และพรรคก้าวไกลพยายามเสนอร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ผ่านสภาร่างรัฐธรรมนูญ (สสร.) ที่มาจากการเลือกตั้งโดยตรงของประชาชน เป็นข้อเสนอที่สันติที่สุด ทุกคนสามารถเข้ามาร่วมกันเพื่อออกแบบประเทศไทยในแบบที่เราอยากเห็นไปด้วยกันได้"

เบญจา ย้ำว่า ต้องหาไพ่ใบใหม่ที่ ส.ว. ไม่สามารถหยุดยั้งได้ คือออกแบบการทำประชามติ ที่ประชาชนเข้าชื่อมา 50,000 คน และกำลังอยู่ในขั้นตอนพิจารณาของวุฒิสภา ขอฝากทุกคนจับตาและติดตาม ยืนยันว่าพรรคก้าวไกลสนับสนุนรัฐธรรมนูญ 4 ป. คือ ปกป้องเสียงของประชาชน ปิดช่องทางทำรัฐประหาร ปลดล็อกท้องถิ่น และ ไม่ปฏิเสธเสียงของประชาชน 

ล่ารายชื่ออีกหน

ธิดารัตน์ ยิ่งเจริญ โฆษกพรรคไทยสร้างไทย กล่าวว่า ขณะนี้พรรคกำลังรวบรวม 5 หมื่นรายชื่อ เพื่อเสนอร่างฯ แก้ไขเพิ่มเติม โดยไม่แตะหมวด 1 -2 โดยได้ยื่นต่อประธานสภาและเข้าสู่ระบบของรัฐสภาเรียบร้อยแล้ว ที่ผ่านมาหลายกลุ่มพยายามเสนอแก้ไขทั้งฉบับ แต่ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่าต้องทำประชามติ จึงมาเสนอมาเป็นแก้ไขเพิ่มเติมในหนนี้

ร่างฯ แก้ไขของพรรคไทยสร้างไทย กำหนดให้มี สสร. เพื่อให้ประชาชนมีส่วนร่วม เพราะประเทศไทยถูกปกครองด้วยระบบอำนาจนิยมและราชการมานานแล้ว ถึงเวลาต้องเปลี่ยนแปลงกฎหมายที่กดทับประชาชน

"ผู้ที่ทำรัฐประหารฉีกรัฐธรรมนูญจะถือว่าเป็นกบฏและต้องได้รับโทษสูงสุดตามรัฐธรรมนูญเป็นประเพณีที่ต้องยึดถือปฏิบัติ" ธิดารัตน์ ระบุ

โละทิ้ง รธน. ทรราชย์

อารีเพ็ญ อุตรสินธุ์ รองหัวหน้าพรรคประชาชาติ เผยว่า ตนเป็นคนนราธิวาส เป็นจังหวัดที่มีการศึกษาต่ำ รายได้ต่ำ แต่ในคราวรัฐบาลเผด็จการทำประชามติ ปี 2560 คนจังหวัดชายแดนใต้ 75% ไม่รับ ขณะที่คนกรุงเทพฯ ซึ่งมีเงิน มีการศึกษา กลับรับร่างรัฐธรรมนูญกันจำนวนมาก

"รัฐธรรมนูญฉบับนี้แย่ที่สุด พรรคประชาชาติจะไม่แก้รายมาตรา แต่จะขอยกร่างใหม่ทั้งฉบับ ไม่ขอรับซากเดนของทรราชย์"

ในสมัยที่ วันมูหะหมัดนอร์ มะทา หัวหน้าพรรคประชาชาติ เป็นประธานรัฐสภา และเป็นแกนนำยกร่างรัฐธรรมนูญ ปี 2540 ถือว่าเป็นฉบับที่ดีที่สุดในช่วงชีวิตตน แต่ถูกฉีกในปี 2549 หลังจากนั้นมีแต่รัฐธรรมนูญสืบทอดอำนาจ ดังนั้น ควรยกเลิกให้หมดทั้งฉบับ และรับร่างรัฐธรรมนูญที่มาจากประชาชน ทุกจังหวัดทุกสาขาวิชาชีพ ต้องมีส่วนร่วมในการแก้ไขรัฐธรรมนูญฉบับใหม่

ใน 11 ข้อ 53 ประเด็น ที่เครือข่ายรัฐธรรมนูญคนจนเสนอมา ถือว่าเป็นฉบับที่สมบูรณ์ แต่บางเรื่องควรให้เป็นพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ก็อยู่ได้นาน แต่ถ้าเป็นรัฐธรรมนูญอยู่ไม่นาน เพราะหากมีผู้ไม่พอใจเมื่อไหร่ ก็ยึดอำนาจทันที พ.ร.บ.จึงมีความมั่นคงกว่ารัฐธรรมนูญ

หนุน รธน.คนจน

ราเมศ รัตนชเวง โฆษกพรรคประชาธิปัตย์ กล่าวว่า พรรคเคยยื่นแก้ไขเพิ่มเติม ให้มี สสร. จากการเลือกตั้ง แต่มีอุปสรรคคือวาระของ ส.ว. ทำให้ไม่ประสบความสำเร็จ ต้องตัดอำนาจ ส.ว. ทิ้งเพื่อให้รัฐธรรมนูญแก้ง่ายขึ้น จึงต้องแก้มาตรา 256 ของฉบับปัจจุบัน

ราเมศ ยังกล่าวว่า สิทธิของผู้บริโภค สิทธิชุมชน สิทธิของที่ดินทำกิน เป็นสิ่งสำคัญที่รัฐธรรมนูญฉบับนี้ลบหายไป ต้องนำกลับคืนมา เป็นสาระสำคัญที่พรรคเคยเสนอไปแล้ว รวมถึงการกระจายอำนาจสู่ท้องถิ่น แต่ที่ไปไม่ถึงประชาชนก็เพราะวุฒิสภา

"ร่างรัฐธรรมนูญฉบับคนจนผู้ยิ่งใหญ่ พรรคจะรับไว้ทุกประเด็นไปพิจารณา เสียงสะท้อนจากประชาชนเป็นข้อมูลสำคัญที่สุดสำหรับพรรคการเมืองที่ต้องปรับแก้ให้สอดคล้องกับความเป็นจริง ให้เป็นรัฐธรรมนูญที่สมบูรณ์มากยิ่งขึ้น"

ยัน รธน.แตะต้องได้

ชวน ชูจันทร์ ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ พรรคพลังประชารัฐ เผยว่า ตนเป็นหนึ่งในผู้ก่อตั้งพรรค เป็นผู้คุ้นเคยกับเกษตรกร เหตุที่ก่อตั้งพรรคเพราะอยากนำข้อเสนอและปัญหาของประชาชนไปเสนอต่อรัฐบาลให้เร็วที่สุด และตนเป็นผู้คิดชื่อพรรคด้วย โดยมุ่งหวังให้ประชาชนกับรัฐร่วมมือกันสร้างประเทศ 

สำหรับการแก้ไขรัฐธรรมนูญ มองว่า ส่วนใดที่ยอมรับร่วมกันได้ ควรจะแก้ก็แก้ตรงนั้น แต่ก็ไม่ได้ปิดกั้น หากสิ่งใดสำคัญและเป็นไปได้ ทำให้ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ก็ยินดีที่จะร่วมแก้ไขในบางมาตรานั้น

"ขอชื่นชมสิ่งที่เสนอมานี้ 70-80 % เป็นไปได้ บ่งบอกว่ารัฐธรรมนูญไม่ใช่กฎหมายที่แตะต้องไม่ได้ แต่ประชาชนสามารถเข้าถึงได้ มีความคิด มีส่วนร่วมได้ อาจจะเป็นกฎหมายสูงสุดแต่ไม่ได้หมายความว่าไม่สามารถแสดงความเห็น หรือช่วยกันเขียนไม่ได้ เช่น ประเด็นความยุติธรรม คนรวยกับคนจน ถ้าทำผิดต้องได้รับโทษเสมอกัน นี่คือสิ่งเบื้องต้นที่เราต้องการต้องทำให้เป็นรูปธรรมให้ได้ ต้องให้คำมั่นสัญญา"

ยกเลิกอำนาจ ส.ว.

สุขุมพงศ์ โง่นคำ คณะทำงานฝ่ายกฎหมาย พรรคเพื่อไทย ให้ทัศนะว่าประเทศไทยมีรัฐธรรมนูญ 20 ฉบับ ถือว่ามากที่สุดในโลก เพราะเราอยู่ในวงจรอุบาทว์ เลือกตั้งเสร็จก็มีการกล่าวหาฝ่ายบริหารว่าคดโกง ท้ายที่สุดก็รัฐประหาร จัดทำรัฐธรรมนูญใหม่ วนอยู่อย่างนี้ 13 รอบ

พรรคเพื่อไทยรณรงค์ไม่ให้รับรัฐธรรมนูญฉบับ 2560 เพราะมีที่มาไม่ถูกต้องชอบธรรม ไม่ให้เกียรติประชาชน เราคัดค้านตั้งแต่รัฐธรรมนูญยังไม่ประกาศใช้ พรรคเพื่อไทยขอแก้ไขตั้งแต่วันแรกที่มีโอกาส แต่รัฐสภาไม่เคยแก้ไข เพราะมาตรา 255 และ 256 แก้ไขยากมาก จนแทบจะเป็นไปไม่ได้ เนื่องจากติดเงื่อนไข ส.ว. และย่อมไม่มี ส.ว. คนไหนมาตัดอำนาจตัวเอง

สุขุมพงศ์ ย้ำว่า ต้องยกเลิกทั้งฉบับ ถ้าไม่ได้ก็ทีละมาตรา ภาคประชาชนต้องมีส่วนเกี่ยวข้อง เราต้องรับฟังความเห็นก่อนจะยกร่าง ท้ายที่สุดถ้ามีความจำเป็นต้องจัดทำรัฐธรรมนูญใหม่ ก็ต้องให้คนที่พี่น้องประชาชนเลือกมาร่างรัฐธรรมนูญ นี่เป็นสิ่งที่เราต้องการและมุ่งหวัง

"ผู้แทนต้องมีอำนาจที่แท้จริง และต้องมีอำนาจเหนือวุฒิสภา การเลือกนายกฯ ต้องให้ ส.ส.เลือกเท่านั้น ไม่มีที่ไหนในโลกให้ ส.ว.มาเลือกนายก อายเขาหรือไม่ แก้บัญชีทรัพย์สินของรัฐมนตรี ต้องเปิดเผยทั้งหมด องค์กรอิสระต้องมีหน้าที่ตรวจสอบการทุจริต แต่ไม่มีหน้าที่ลงโทษนักการเมืองอย่างที่เคยปฏิบัติมา ประชาชนต้องมีส่วนร่วมในการตรวจสอบ" สุขุมพงศ์ กล่าว

แก้ทั้งฉบับ เว้นหมวด 2

ส.อ.ณรงค์ชัย อินทรกวี กรรมการบริหารพรรคเสรีรวมไทย ยืนยันว่า รัฐธรรมนูญ 2560 ลิดรอนสิทธิเสรีภาพของประชาชนที่สุด เอามือเขียนใช้ตีนลบ คือใช้ไม่ได้จริง ควรต้องยกเลิกทั้งหมด แต่จุดยืนของพรรคคือไม่แตะต้องมาตรา 2 แต่จะแก้ไขมาตรา 112 ต้องไม่ใช่ใครก็ได้จะฟ้องร้องกล่าวหาดำเนินคดี เพราะเป็นการผลักภาระให้เยาวชน มาตรา 116 ก็ต้องแก้ไขเช่นกัน

"กฎหมายใดที่มีปัญหา ต้องแก้ไข ไม่ใช่ทิ้งปัญหาเก่าไว้เหมือน พล.อ.ประยุทธ์ ทุกมาตรา สิ่งใดที่ประชาชนได้ประโยชน์มากที่สุด เสรีรวมไทยจะทำไม่ว่าหมาตัวไหนจะขวาง เราก็จะทำ" 

สำหรับรัฐธรรมนูญ ฉบับคนจน ตนมองว่ามีความเป็นไปได้ 90% เราคิดเห็นตรงกัน เพราะสวัสดิการทุกด้านประชาชนมีสิทธิได้รับ จึงเห็นด้วยและสนับสนุนทุกหมวด ทุกมาตรา เว้นไว้แต่หมวด 2 เท่านั้น

5 พรรคไม่เข้าร่วม

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า พรรคการเมืองที่ไม่ได้ส่งตัวแทนมาร่วมเวทีนี้ จำนวน 5 พรรค ประกอบด้วย พรรคชาติไทยพัฒนา พรรคชาติพัฒนากล้า พรรคภูมิใจไทย พรรคพลังปวงชนไทย และพรรครวมไทยสร้างชาติ

ทั้งนี้ เครือข่ายรัฐธรรมนูญคนจน 68 องค์กร จัดงานโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้เครือข่ายองค์กรภาคีคนจนได้นำเสนอปัญหาที่กระทบต่อวิถีชีวิตความเป็นอยู่ รวมทั้งเสนอข้อเรียกร้องและความต้องการที่จะนำไปสู่ความอยู่ดีมีสุขให้แก่พรรคการเมืองต่างๆ ทราบ ตลอดจนเผยแพร่และผลักดันร่างรัฐธรรมนูญคนจนต่อพรรคการเมือง ผ่านการนำเสนอปัญหาของคนจนที่เกิดขึ้นในแต่ละพื้นที่ และให้ตัวแทนพรรคการเมืองได้นำเสนอนโยบายของพรรคในการแก้ไขปัญหาของคนจน การผลักดันการแก้ไขรัฐธรรมนูญ และนำเสนอนโยบายที่จะใช้ในการหาเสียงในการเลือกตั้งครั้งต่อไป อีกทั้งเพื่อทำสัญญาประชาคมระหว่างเครือข่ายองค์กรภาคีคนจนกับพรรคการเมืองในการเขียนรัฐธรรมนูญใหม่