ภายหลังการเข้ามาบริหารประเทศของคณะรักษาความสงบแห่งชาติหรือคสช. ตั้งแต่ 22 พฤษภาคม 2557 เชื่อว่าคอการเมืองคงคุ้นชินสำหรับชื่อ 'ศรีสุวรรณ จรรยา' เลขาธิการพิทักษ์รัฐธรรมนูญไทย

หรือนายกสมาคมต่อต้านสภาวะโลกร้อน ที่มักจะปรากฎชื่อของเขาบนหน้าสื่อทั้งกระแสหลักและสื่อทางเลือกในยุคนี้ ไม่ว่าจะเป็นประเด็นการร้องเรียนตั้งแต่เรื่องสิ่งแวดล้อมไปยันเรื่องโครงการจัดซื้อเรือดำน้ำ ยกตัวอย่างเช่น ยื่น 'สตง.' ตรวจสอบ 'พล.อ.อนุพงษ์' จัดซื้อเรือเหาะ 350 ล้าน (อยู่ระหว่างตรวจสอบ) ,ยื่น 'ผู้ตรวจการแผ่นดิน' สอบ 'พล.อ.ประวิตร' ปมทริปฮาวาย (ไม่พบสิ่งผิดปกติ) ,ร้อง ป.ป.ช. ตรวจสอบสอบคฤหาสน์หรูของ 'พล.อ.ปรีชา' (ยกคำร้อง)

วอยซ์ทีวี มีโอกาสสัมภาษณ์พิเศษเจ้าของฉายา 'นักร้องเรียน' ถึงแนวทางการเคลื่อนไหวและแท็กติกการคิดกลเม็ดในการตีประเด็น ก่อนนำมาประยุกต์กับความรู้เรื่องกฎหมายเป็นเรื่องร้องเรียนที่นำไปสู่การแก้ไข รวมถึงไปถึงการเปิดใจเคลียร์ข้อสงสัยของสังคมที่มองว่าออกมาร้องเรียนเพื่อให้เกิดกระแส ก่อนปูทางสู่เส้นทางการเมือง หรือไม่ พร้อมตอบ6 คำถามนายกฯ ในฐานะหนึ่งในประชาชนที่พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา อยากได้รับคำตอบ

แท็กติกและกลยุทธ์จับประเด็นตรวจสอบรัฐ

-ส่วนมากประเด็นต่างๆเป็นการร้องเรียนมาจากประชาชนที่ไม่ได้รับความเป็นธรรมจากการใช้อำนาจรัฐและเอกชน รวมถึงส่วนตัวติดตามการออกกฎหมายและนโยบายต่างๆของรัฐบาลอยู่แล้ว 

ซึ่งที่ผ่านได้ทำหน้าที่ตรวจสอบและรับเรื่องร้องเรียนมาตลอด 30 ปี ทำให้สามารถมองเห็นความน่าสนใจและหยิบยกกรณีต่างๆออกมานำเสนอ เพื่อเป็นปากเสียงของประชาชน โดยไม่จำกัดความสำคัญของเรื่องร้องเรียน เพราะทุกเสียงสะท้อนจากประชาชนคือหน้าที่ ที่ต้องต่อยอดนำมาประมวลกับข้อมูลพิจารณาให้ครบถ้วน ก่อนส่งต่อหน่วยงานที่รับผิดชอบ ซึ่งผลงานที่ผ่านมาล้วนผ่านปลายปากกาของเขาคนเดียว

ความหวาดกลัวในยุคทหาร ?

- 3 ปีที่ผ่านมาศรีสุววรณ เป็นหนึ่งในรายชื่อที่เจ้าหน้าที่ทหารเคยนำตัวเขาไปปรับทัศนคติไม่น้อยกว่า 2 ครั้ง และมาเยี่ยมที่บ้านพักร่วม 20 ครั้ง 

ซึ่งยืนยันว่าไม่ไม่เคยกลัวต่ออำนาจรัฐไม่ว่าจะเป็นภายใต้การบริหารของรัฐบาลยุคใด อาจเพราะนิสัยที่รักในความถูกต้องและความเป็นธรรมตั้งแต่สมัยเป็นนักศึกษามหาวิทยาลัยแม่โจ้ ต่อมาภายหลังจบการศึกษาได้ออกมาเคลื่อนไปไหวในประเด็นสิ่งแวดล้อม และเริ่มคลุกคลีกับแวดวงการเมือง 

"พอได้สัมผัสและใกล้ชิดกับนักการเมือง จึงรู้จักบุคลิกการทำงานของนักการเมือง เวลาเข้ามาทำงานตรงนี้จึงไม่รู้สึกเกรงกลัวนักการเมือง รวมถึงผู้มีอำนาจรัฐ หรือแม้จะเป็น 'รัฐบาลทหาร' เพราะผมเชื่อมั่นว่าถึงจะมีอำนาจล้นฟ้าล้นแผ่นดินอย่างไร มันก็จะอยู่ภายใต้กฎหมาย และผมเองก็เป็น 'นักกฎหมาย' เพราะฉะนั้นถ้านักกฎหมายเกรงกลัวต่ออำนาจรัฐเหล่านี้ แล้วเราจะไปช่วยสังคมได้อย่างไร"

หวังใช้กระแสบนหน้าสื่อ เป็นบันไดปูทางเพื่อเล่นการเมืองหรือไม่

-แม้ว่าจะเคยลงสมัครรับเลือกตั้งสมาชิกวุฒิสภาพื้นที่กทม. เมื่อปี 2557 ก่อนที่จะสอบตก แต่ศรีสุวรรณ ได้เล่าถึงจุดประสงค์ที่ทำให้เขาตัดสินใจไปสมัคร เพราะต้องการเข้าไปตรวจสอบอำนาจรัฐ ตามที่รัฐธรรมนูญได้กำหนดไว้ 

ซึ่งข้อครหาที่เกิดขึ้นว่าจะใช้การทำกิจกรรมร้องเรียนเพื่อสร้างโปรไฟล์ให้พรรคการเมืองสนใจนั้น เป็นเรื่องที่ต้องขอ 'ปฏิเสธ' เพราะเชื่อว่าโดยส่วนตัวไม่เหมาะกับบทบาทนักการเมือง ที่การทำงานถูกตีกรอบโดยพรรคทำให้ไม่สามารถทำงานโดยอิสระ

ผมจึงยังไม่เชื่อมั่นหรอกว่ารัฐธรรมนูญปี 60 จะเป็นฉบับปราบโกงอย่างแท้จริง ตราบใดคนที่ยกร่างกฎหมายยังไม่เป็นต้นแบบที่ดีให้กับสังคมได้

รู้สึกยังไงกับฉายา 'นักร้องเรียน' 

-ถือว่าเป็นสิทธิ์ของสื่อมวลชนและประชาชนที่จะตั้งฉายาให้ ซึ่งเรามีจุดยืนที่ชัดเจนอยู่แล้วในการตรวจสอบไม่ว่าจะรัฐบาลเลือกตั้งหรือรัฐบาลทหาร และยืนยันว่าไม่แนบอิงกับพื้นฐานการเมือง แต่จะยึดข้อมูลและพิจารณานโยบายที่ส่งผลกระทบต่อประชาชน และทำหน้าที่ให้ดีที่สุด 

คิดว่ารัฐธรรมนูญ ปี 60 ปราบโกงได้จริงหรือ ?

-รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน ยังไม่สามารถนำไปใช้ให้เกิดเป็นรูปธรรม เพราะกฎหมายลูกบางฉบับยังไม่แล้วเสร็จ อย่างไรก็ดีมีบทบัญญัติหลายมาตราที่เขียนไว้ปราบโกง โดยเฉพาะมาตราที่ระบุถึงการขัดกันแห่งผลประโยชน์รัฐ สำหรับบังคับใช้กับนักการเมือง แต่วันนี้เรายังไม่มีรัฐบาลที่ มาจากการเลือกตั้งโดยตรง จึงไม่สามารถพิสูจน์ได้ว่าเป็นรัฐธรรมนูญฉบับปราบโกงได้หรือไม่

แต่บางกรณีที่เกิดขึ้นในรัฐบาลปัจจุบัน เช่นการตั้ง ลูกสาวเข้ารับตำแหน่งในคสช. หรือตั้งลูกชายเป็นหนึ่งในทีมปฏิรูปกฎหมาย ก็เป็นที่ประจักษ์แล้วว่าเราจะนิยมรัฐธรรมนูญฉบับนี้อย่างไร และยังไม่เชื่อมั่นว่ารัฐธรรมนูญฉบับนี้จะสามารถปราบโกงได้จริง

"การทำหน้าที่ของผู้ที่มีตำแหน่งทางการเมืองขณะนี้ ไม่ว่าจะเป็นสนช.-สปท.-คสช.-กรธ. ยังไม่ให้ความสำคัญถึงการปราบโกงเลย โดยเฉพาะกรณีที่เกิดขึ้น เช่นคุณมีชัย ฤชุพันธ์ แต่งตั้งลูกสาวเป็นรองเลขาฯ หรือรองนายกฯวิษณุ เครืองาม แต่งตั้งลูกเข้ามาเป็นกรรมการปฏิรูปกฎหมาย ซึ่งมันขัดแย้งกับพ.ร.ป.ว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต หรือกฎหมายสามชั่วโครต

คนเหล่านี้คือแกนนำร่างกฎหมาย แต่ตัวเองกลับไม่เป็นผู้นำที่ดีในการบังคับใช้กฎหมาย ซึ่งกำลังจะเกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้ให้สังคมเห็นเป็นรูปธรรม ผมจึงยังไม่เชื่อมั่นหรอกว่ารัฐธรรมนูญปี 60 จะเป็นฉบับปราบโกงอย่างแท้จริง ตราบใดคนที่ยกร่างกฎหมายยังไม่เป็นต้นแบบที่ดีให้กับสังคมได้"

เรื่องร้องเรียนรัฐบาลยุคทหารกับยุคเลือกตั้ง ?

-ปัญหาที่คอร์รัปชั่นในสังคมไทยเป็นปัญหาที่ไม่ว่าจะผ่านมากี่ยุคสมัย ปัญหาการทุจริตก็ไม่สามารถขุดรากถอนโคนได้ ซึ่งศรีสุวรรณ พบว่ายุคคสช. มีการร้องเรียนพฤติกรรมที่ส่อไปในทางทุจริตมากกว่าสมัยรัฐบาลยิ่งลักษณ์ หรือแม้แต่รัฐบาลจากฟากฝั่งพรรคประชาธิปัตย์ โดยหนึ่งปีมีอัตราการร้องเรียนอยู่ที่ 20-30 เรื่อง พบว่ามากกว่ารัฐบาลที่ผ่านมาเกือบเท่าตัว

ซึ่งปัญหาซ้ำซากนี้ศรีสุวรรณ เห็นว่าสังคมไทยยังเป็นสังคมอุปถัมภ์ และยังกลัวต่ออำนาจของเจ้าหน้าที่รัฐ โดยเฉพาะยุคนี้คืออำนาจ 'ม.44' ซึ่งเขามองว่าควรยุติการใช้อำนาจดังกล่าว เพราะประเทศไทยได้ประกาศใช้รัฐธรรมนูญแล้ว 

ประเมินความสำเร็จไว้อย่างไรบ้าง

-ถึงแม้ว่าตลอด 3 ปี ยุครัฐบาลทหาร ศรีสุวรรณจะยื่นเรื่องร้องเรียนไปร่วม 60 เรื่อง ซึ่งเกือบทุกเรื่องไม่มีความคืบหน้าจากองค์กรที่ร้องเรียนไป แต่สิ่งสำคัญของการร้องเรียนกลับไม่ใช่ความสำเร็จ แต่เขาหวังเพียงการปลุกความตื่นตัวของสังคม และหันมาพิจารณาไตร่ตรองต่อข้อมูลข่าวสาร ที่มีต่อประเด็นการทุจริตคอร์รัปชั่นโดยเฉพาะในยุคนี้ว่ามีพฤติกรรม อย่างไรส่วนผิดหรือไม่ผิด ขอให้เป็นหน้าที่ของหน่วยงานที่รับผิดชอบวินิจฉัยต่อไป

คิดอย่างไรกับ 6 คำถามจากนายกฯ

-เป็นภาพสะท้อนความจริงที่พลเอกประยุทธ์ โยนหินถามทางจากประชาชน เพื่อมีจุดประสงค์กลบเกลื่อนในห้วงคะแนนความนิยมเริ่มถดถอยลง อีกทั้งการตั้งคำถามเช่นนี้ไม่ควรจะเกิดขึ้น เพราะคสช.ควรวางตัวเป็นกลาง ไม่สมควรที่จะสนับสนุนพรรคการเมืองใด และยังเข้าข่าย มาตรา 25 พ.ร.ป.พรรคการเมือง ที่เขียนไว้อย่างชัดเจนว่าพรรคการเมืองห้ามมีผู้สนับสนุนหรือครอบงำ ซึ่งอาจนำไปสู่การร้องเรียนต่อกกต. และวินิจฉัยหาข้อเท็จจริงเพื่อยุบพรรคในที่สุด

อย่างไรก็ตามหัวหน้าคสช.ควรเร่งรัดให้เกิดการเลือกตั้งโดยเร็ว เพราะเชื่อว่าจะส่งผลดีต่อเศรษฐกิจ และสร้างภาพลักษณ์ที่ดีต่อสายตาของนานาชาติ สามารถดึงดูดเม็ดเงินจากนักลงทุนต่างชาติสร้างรายได้อย่างมหาศาล

"ผมอยากเห็นความชัดเจนของการ 'เลือกตั้ง' โดยเร็วที่สุด เพราะเราถอยหลังต่อระบอบประชาธิปไตย ตั้งแต่วันที่ 22 พฤษภาคม 57 แล้ว"

รายงานโดย:พิชิตศักดิ์ แก่นนำคำ