กลายเป็นประเด็นร้อนทางการเมือง กระตุกรัฐไทย หลังมีภาพหลุด นางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร ปรากฎตัวที่กรุงลอนดอน สหราชอาณาจักร จะติดตาม อดีตนายกรัฐมนตรีกลับประเทศ ได้อย่างไร..สามารถขอส่งตัวผู้ร้ายข้ามแดนได้หรือไม่
ไม่ใช่เรื่องง่าย!! แม้พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและหัวหน้า คสช. ออกมายอมรับว่าเป็นเรื่องยากใน การติดตาม นางสาวยิ่งลักษณ์ เพราะต้องทำตามขั้นตอนของราชการเป็นเรื่องของกฎหมาย ที่ต้องได้รับการยืนยันมาตามขั้นตอนที่ชัดเจนก่อน
ขณะที่ นายอำนาจ โชติชัย อธิบดีอัยการสำนักงานต่างประเทศ ก็ออกมายืนยันไม่แตกต่างกันว่า ขั้นตอนการขอส่งตัวผู้ร้ายข้ามแดนกรณี น.ส.ยิ่งลักษณ์ ผู้ต้องคำพิพากษาจำคุก 5 ปีของศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง โครงการจำนำข้าว นั้นต้องชัดเจนเรื่องที่อยู่ในประเทศที่ร้องขอ
นอกจากนี้จะต้องเข้าเงื่อนไขตามที่บัญญัติใน พ.ร.บ.ส่งผู้ร้ายข้ามแดน พ.ศ.2551 ที่เป็นคดีความผิดโทษจำคุกตั้งแต่ 1 ปี, เป็นคดีอาญาความผิดทั้ง 2 ประเทศ และไม่ใช่เรื่องการทหารหรือการเมือง
แม้อธิบดีอัยการสำนักงานต่างประเทศ จะยืนยันว่า คดีของ น.ส.ยิ่งลักษณ์ชัดเจนว่าคดีตัดสินถึงที่สุดแล้วให้จำคุกและเป็นคดีอาญาผ่านกระบวนการพิจารณาทางศาลมาครบถ้วน ไม่ใช่คดีทางการทหารหรือการเมือง ที่เข้าข้องดเว้นการขอส่งผู้ร้ายข้ามแดนซึ่งเป็นเงื่อนไขสากลปฏิบัติกัน
ที่ผ่านมา สำนักงานตำรวจแห่งชาติได้ยื่นขอยืนยันแหล่งที่อยู่ของอดีตนายกรัฐมนตรียิ่งลักษณ์ ตามขั้นตอนของอินเตอร์โพลอังกฤษ มาแล้วหลายครั้ง แต่ดูจะไม่ได้รับการตอบรับ
ล่าสุด พ.ต.อ.สุระพันธ์ ไทยประเสริฐ รองผู้บังคับการกองการต่างประเทศ จะบอกว่า ประสานไปยังตำรวจสากลเพื่อออกหมายจับหรือหมายแดง น.ส.ยิ่งลักษณ์ แล้ว แต่เบื้องต้นยังไม่สามารถออกหมายจับได้ เนื่องจากทางตำรวจสากลให้เหตุผลว่า หลักฐานที่ทางการไทยส่งให้ยังไม่ครบถ้วน
แม้จนถึงวันนี้กว่า 4 เดือนที่อดีตนายกรัฐมนตรียิ่งลักษณ์ ออกนอกประเทศนับจากวันที่25 สิงหาคม 2560 นับจากที่ศาลนัดฟังคำพิพากษาคดีจำนำข้าว แต่กระบวนการติดตามตัวไม่มีความคืบหน้า และไม่มีเสียงตอบรับจากประเทศปลายทางที่คาดว่าอดีตนายกรัฐมนตรีจะเดินทางไปพำนัก
ยิ่งเมื่อเทียบกับ กรณีติดตามอดีตนายกรัฐมนตรี ดร. ทักษิณ ที่ใช้เวลามานานกว่า 11 ปี นับจากรัฐประหาร 19 กันยายน 2549 แม้ในปี 2551 ดร .ทักษิณได้กลับมาประเทศไทย แต่ก็เป็นช่วงเวลาสั้นๆก็ตาม
ในเรื่องนี้ นายอำนาจ ยอมรับเช่นกัน การติดตามตัว ดร.ทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ที่ศาลฎีกาฯจำคุกถึงที่สุด 2 ปีคดีซื้อที่ดินย่านรัชดาภิเษก ที่อัยการเคยยื่นคำขอไปแล้วร่วม 10 ประเทศทั้งแถบยุโรปและเอเชีย แต่ไม่ได้รับการตอบรับจากประเทศดังกล่าว เลย ทั้งนี้เพราะการขอส่งผู้ร้ายข้ามแดน เป็นการพิจารณาคำร้องของประเทศปลายทางคืออังกฤษซึ่งจะก้าวล่วงไม่ได้
กล่าวโดยสรุป แนวทางของรัฐไทยในการติดตามอดีตนายกรัฐมนตรียิ่งลักษณ์ ไม่ว่าจะในฐานะการส่งผู้ร้ายข้ามแดน หรือการขอค้านการลี้ภัยเพื่อให้กลับประเทศจึงเป็นเรื่องไม่ง่ายอย่างที่คิด
ยิ่งเมื่อแหล่งข่าวจากพรรคเพื่อไทย (พท.)ยืนยันว่า อดีตนายกรัฐมนตรี น.ส.ยิ่งลักษณ์ อาจถือพาสปอร์ตมากกว่า 2 ประเทศ จึงไม่จำเป็น ต้องยื่นขอลี้ภัย
และยิ่งชัดเจนมากขึ้น เมื่อหนังสือพิมพ์มติชนรายวันฉบับวันที่ 10 มกราคม 2561 ได้รายงานข่าว ระบุที่มาจากพรรคเพื่อไทยว่า อดีตนายกรัฐมนตรียิ่งลักษณ์ ไม่ได้ยื่นขอ ลี้ภัยในประเทศ อังกฤษ แต่ขอวีซ่านักลงทุน เพราะ การลงทุนในประเทศอังกฤษจึงได้สิทธิพักอาศัยในอังกฤษได้ 5 ปี และสามารถต่ออายุได้ 5 ปี
นอกจากนี้ น.ส.ยิ่งลักษณ์ ไม่ได้เลือกขอลี้ภัยตั้งแต่ต้น แม้จะสามารถขอได้ เพราะเกรงว่าการขอลี้ภัยอาจจะกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างประเทศได้
รวมไปถึงเงื่อนไขในการเป็นผู้ลี้ภัยจะถูกจำกัดสิทธิในการเคลื่อนไหวต่างๆ ดังนั้นจึงใช้วีซ่านักลงทุนโดยได้สิทธิพักอาศัยในอังกฤษ
สำหรับขั้นตอนการขอวีซ่าประเภทนักลงทุนหรือเทียร์ 1 ในอังกฤษ เว็บไซต์ของรัฐบาลอังกฤษ www.gov.uk ระบุว่า ผู้ที่เข้าข่ายจะขอวีซ่าดังกล่าวได้ต้องมีเงินลงทุนในอังกฤษเบื้องต้นไม่ต่ำกว่า 2 ล้านปอนด์ หรือราว 88 ล้านบาท โดยวีซ่าประเภทนี้จะเปิดให้แก่ผู้ที่มาจากนอกเขตเศรษฐกิจยุโรป (อีอีเอ) และ สวิตเซอร์แลนด์ โดยต้องแสดงหลักฐานเกี่ยวกับเงินที่จะใช้ลงทุนไม่น้อยกว่า 2 ล้านปอนด์ประกอบการยื่นขอวีซ่า
ผู้ขอยังต้องมีคุณสมบัติอื่นๆ ตามเกณฑ์ที่รัฐบาลอังกฤษกำหนดอีกด้วย โดยผู้ที่ยื่นขอวีซ่าสำหรับนักลงทุนในอังกฤษ จะต้องยื่นเอกสารให้ทางการอังกฤษพิจารณาก่อนเดินทางอย่างน้อย 3 เดือน โดยรัฐบาลอังกฤษใช้เวลาพิจารณาอนุมัติวีซ่าดังกล่าวให้ผู้ร้องหรือไม่ ภายใน 3 สัปดาห์ และต้องเสียค่าธรรมเนียมยื่นเรื่องขอวีซ่าสำหรับนักลงทุนผ่านระบบออนไลน์หรือส่งไปรษณีย์ จำนวน 1,561 ปอนด์ หรือราว 68,700 บาท และต้องซื้อประกันสุขภาพแนบไปกับเอกสารยื่นขอวีซ่าด้วย
หากได้รับอนุมัติวีซ่านักลงทุน ผู้ขอจะอยู่ในอังกฤษ ได้สูงสุด 3 ปี 4 เดือน โดยผู้ขอยื่นเรื่องเพื่อขยายเวลาอยู่ในอังกฤษต่อไปได้อีก 2 ปี โดยผู้ขอสามารถนำเงิน 2 ล้านไปลงทุนในอังกฤษ อาทิ ซื้อพันธบัตรรัฐบาล ใช้เป็นทุนจดทะเบียน เป็นเงินกู้ยืม หรือซื้อขายกับบริษัทที่จดทะเบียนในอังกฤษ ผู้ที่ได้รับวีซ่าชนิดนี้สามารถทำงานและศึกษาในอังกฤษได้ และยังยื่นขอตั้งรกรากในอังกฤษได้หลังจาก 2 ปีหากมีเงินลงทุนในอังกฤษ 10 ล้านปอนด์ หรือ 440 ล้านบาท แต่หากมีเงินลงทุน 5 ล้านปอนด์ หรือ 220 ล้านบาท ก็ยื่นขอตั้งรกรากในอังกฤษหลังจากอยู่ในอังกฤษแล้ว 3 ปี
อย่างไรก็ดี ผู้ที่ยื่นขอวีซ่าชนิดนี้ไม่สามารถลงทุนในบริษัทที่เกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ การบริหารจัดการอสังหาริมทรัพย์ หรือการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์เท่านั้น ไม่สามารถได้รับเงินอุดหนุนจากรัฐ และไม่สามารถทำงานเป็นแพทย์ ทันตแพทย์ หรือทำงานในแวดวงกีฬาได้
การขอตัว2อดีตนายกรัฐมนตรีกลับประเทศไทย ..จึงทำได้แค่ความพยายามแต่จะเป็นไปได้มากน้อยแค่ไหนขึ้นอยู่กับเสียงตอบรับจากประเทศปลายทาง