นายประลอง ดำรงค์ไทย อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ (คพ.) กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เปิดเผยว่าเพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมรับมือสถานการณ์ผลกระทบจากปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5) ที่กำลังจะมาถึง และเพื่อเป็นการเพิ่มศักยภาพในการตรวจวัดมลพิษจากยานพาหนะให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น คพ. จึงได้พัฒนาวิธีการตรวจวัดควันดำด้วยระบบวัดค่าความทึบแสง ทดแทนระบบเดิมที่ใช้กระดาษกรอง 

เนื่องจากวิธีการตรวจวัดควันดำจากรถยนต์ดีเซลด้วยระบบกระดาษกรองในปัจจุบันนั้น มีข้อจำกัดในตรวจวัดมลสารบางชนิดทำให้ค่าการตรวจวัดที่ได้ไม่สะท้อนความเป็นจริง ทั้งยังอาจมีความผิดพลาดได้ง่ายจากกระบวนการในการเก็บตัวอย่างไอเสียของเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน เช่น จังหวะการเหยียบคันเร่งไม่สัมพันธ์กับการกระตุ้นกระบอกสูบ ปัญหาความผิดพลาดของข้อมูลจากกระบวนการกรอกข้อมูลและการแปลผลของเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน เป็นต้น

นายประลอง กล่าวว่า ในปัจจุบันวิธีการตรวจวัดควันดำด้วยระบบวัดค่าความทึบแสงของควันจากรถยนต์ดีเซลนั้นเป็นที่นิยมในประเทศต่างๆ ดังนั้น เพื่อให้การตรวจวัดสอดคล้องกับสภาพความเป็นจริงและเป็นไปตามหลักสากล ลดข้อขัดแย้งและความผิดพลาดในการตรวจวัด และช่วยให้การตรวจสภาพรถยนต์ของสถานตรวจสภาพรถเอกชน (ตรอ.) มีความน่าเชื่อถือ สร้างความเชื่อมั่นให้กับประชาชนผู้นำรถเข้าตรวจสภาพมีความมั่นใจในระบบวิธีการตรวจวัด สามารถเชื่อมโยงข้อมูลผลการตรวจสภาพกับระบบออนไลน์ของกรมการขนส่งทางบก (ขบ.) ได้โดยอัตโนมัติ และสามารถทวนสอบความถูกต้องของการตรวจวัดได้ ส่งผลต่อเนื่องในการควบคุมการระบายฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน คพ.และ ขบ. จึงได้เสนอยกเลิกวิธีการตรวจวัดควันดำระบบกระดาษกรองสำหรับการตรวจวัดควันดำจากรถยนต์ โดยเสนอให้มีการใช้วิธีตรวจวัดควันดำด้วยระบบวัดค่าความทึบแสงของควันแทน 

• เครื่องวัดควันดำระบบความทืบแสง

ทั้งนี้ คพ.และ ขบ. ได้รับฟังความคิดเห็นเรื่องความพร้อมของสถานตรวจสภาพรถเอกชนในการยกเลิกวิธีการตรวจวัดควันดำด้วยเครื่องมือวัดควันดำระบบกระดาษกรองจาก ตรอ. ทั่วประเทศ และรับฟังความคิดเห็นจากนักวิชาการ ผู้ผลิตเครื่องมือวัดควันดำ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องต่าง ๆ

ยกเลิกตรวจควันด้วยระบบกระดาษกรอง

นายประลอง กล่าวว่า ล่าสุดคณะทำงานพิจารณากำหนดและปรับปรุงระบบการตรวจสภาพยานพาหนะประจำปีด้านมลพิษ และคณะอนุกรรมการกำหนดมาตรฐานควบคุมมลพิษทางอากาศจากยานพาหนะ เห็นชอบในหลักการให้ยกเลิกวิธีการตรวจวัดควันดำระบบกระดาษกรองสำหรับการตรวจวัดควันดำจากรถยนต์ โดยเสนอให้มีการใช้วิธีตรวจวัดควันดำด้วยระบบวัดค่าความทึบแสงของควันแทน สำหรับการตรวจสภาพรถ ภายใน 5 ปี นับแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษา 

คณะกรรมการควบคุมมลพิษ ให้ คพ.ออกประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เรื่อง กำหนดมาตรฐานค่าควันดำของรถยนต์ที่ใช้เครื่องยนต์แบบจุดระเบิดด้วยการอัด โดยให้กำหนดระยะเวลาการใช้เครื่องมือวัดควันดำระบบวัดค่าความทึบแสงทดแทนเครื่องมือวัดควันดำระบบกระดาษกรอง เป็นวันที่ 1 ม.ค. 2568 และให้ ขบ.กำหนดระเบียบเป็นเงื่อนไขให้ ตรอ. ที่ขออนุญาตจัดตั้งใหม่ และ ตรอ. ที่จะจัดซื้อเครื่องตรวจวัดควันดำใหม่ทดแทนเครื่องเก่าที่เสื่อมสภาพ จะต้องจัดซื้อเครื่องตรวจวัดควันดำระบบวัดความทึบแสงเท่านั้น และมอบหมายให้ คพ.เสนอคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ เพื่อพิจารณาต่อไป