นายประลอง ดำรงค์ไทย อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ (คพ.) กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เปิดเผยว่า การดำเนินการภายใต้โรดแมปการจัดการขยะพลาสติก พศ.2561-2575 ประกอบด้วย 3 มาตรการ คือ 1) มาตรการลดการเกิดขยะพลาสติก ณ แหล่งกำเนิด 2) มาตรการลด เลิกใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียว (Single-use Plastic) ณ ขั้นตอนการบริโภค 3) มาตรการจัดการขยะพลาสติกหลังการบริโภค 

โดยกลไกในการแปลงไปสู่การปฏิบัติในขั้นตอนต่อไป คพ.จะขับเคลื่อนการดำเนินงานร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องผ่านคณะทำงาน 3 ชุด ภายใต้คณะอนุกรรมการบริหารจัดการขยะพลาสติก ได้แก่ 1) คณะทำงานด้านการพัฒนากลไกการจัดการพลาสติก 2) คณะทำงานด้านการส่งเสริมและรณรงค์ประชาสัมพันธ์ 3) คณะทำงานด้านการพัฒนาและใช้ประโยชน์จากขยะพลาสติก โดยจะมีการดำเนินการประกอบด้วย

• การรณรงค์ประชาสัมพันธ์ เพื่อสร้างความรู้ ความเข้าใจ ต่อผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมจากขยะพลาสติก และสร้างการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการลด เลิกใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวให้กับประชาชนและผู้บริโภค  
• การลด เลิกใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียว(Single-use Plastic) ทั้ง 7 ประเภท สำหรับผู้ประกอบการ ภาครัฐจะมีมาตรการสนับสนุนการปรับเปลี่ยนกระบวนการผลิตด้วยการใช้วัสดุทดแทนที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมเป็นวัตถุดิบในการผลิตภัณฑ์ ด้วยการสร้างแรงจูงใจทางเศรษฐศาสตร์ อาทิ การให้สิทธิประโยชน์ทางภาษี การให้วงเงินกู้ปลอดดอกเบี้ยหรือดอกเบี้ยต่ำสำหรับการลงทุนการซื้อเครื่องจักรใหม่เพื่อใช้ในการปรับเปลี่ยนกระบวนการผลิตให้เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ควบคู่ไปกับการผลักดันเร่งออกกฎหมายใหม่

เพื่อเป็นกฎหมายเฉพาะด้านการจัดการขยะบรรจุภัณฑ์ที่สามารถนำมาใช้บริหารจัดการ ควบคุม ป้องกัน แก้ไขปัญหาขยะพลาสติกได้อย่างครบวงจร โดยผู้ผลิต/ผู้ประกอบการต้องมีส่วนร่วมในการจัดการขยะพลาสติก เช่น ภาษีพลาสติก การกำหนดกฎระเบียบด้านการผลิตและแจกจ่ายถุงพลาสติก เป็นต้น รวมทั้งมีการติดตามประเมินผลการดำเนินงานการจัดการขยะพลาสติกให้เป็นไปตามเป้าหมายภายใต้โรดแมพ

• การส่งเสริมผู้ประกอบธุรกิจรีไซเคิลเพื่อเรียกคืนขยะพลาสติกกลับเข้าสู่ระบบรีไซเคิลให้มากขึ้น ด้วยการเพิ่มประสิทธิภาพการคัดแยกขยะ และนำขยะพลาสติกกลับมาใช้ประโยชน์ในรูปแบบต่างๆ ทั้งนี้  คพ.ได้ร่วมกับสถาบันพลาสติก ดำเนินการศึกษา รวบรวม วิเคราะห์ข้อมูลที่เกี่ยวข้องเพื่อเสนอกลไกการส่งเสริมสนับสนุนการนำขยะพลาสติกกลับมาใช้ประโยชน์ (Circular Economy) และการใช้วัสดุที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมทดแทนผลิตภัณฑ์พลาสติกเป้าหมายในกรณีที่พลาสติกรีไซเคิลได้ยากหรือไม่คุ้มค่าทางเศรษฐกิจ ภายใต้โครงการพัฒนาฐานข้อมูลด้านการจัดการขยะพลาสติก 

นายประลอง กล่าวว่า ถึงแม้ว่า ปัจจุบันประเทศไทยยังไม่มีกฎหมายเฉพาะในการบริหารจัดการขยะพลาสติก แต่ที่ผ่านมาหลายๆ หน่วยงานจากทุกภาคส่วนได้ตระหนักถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและปัญหาจากขยะพลาสติกที่เกิดขึ้นทั้งทางบกและทะเล จึงได้ร่วมมือกันขับเคลื่อนการดำเนินงานลด เลิกใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียว (Single-use Plastic) ในรูปแบบต่างๆ

อาทิ การเลิกใช้พลาสติกหุ้มฝาขวดน้ำดื่ม (Cap seal) โครงการทำความดีด้วยหัวใจ ลดภัยสิ่งแวดล้อม (ลด เลิกใช้ถุงพลาสติก กล่องโฟม แก้วพลาสติก) การลดใช้ถุงพลาสติกในห้างสรรพสินค้า มาตรการชายหาดปลอดบุหรี่ในพื้นที่ 24 จังหวัดชายทะเล การติดตั้งทุ่นลอยดักขยะปากแม่น้ำและคลองเพื่อลดปริมาณขยะลงทะเล

ดังนั้น เพื่อให้การขับเคลื่อนการดำเนินเป็นไปตามเป้าหมายภายใต้โรดแมปดังกล่าว หน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐและภาคเอกชน ต้องบูรณาการการดำเนินงานร่วมกันทั้งแบบสมัครใจและข้อบังคับภายใต้กฎหมาย เพื่อให้เกิดผลเป็นรูปธรรมและความยั่งยืนต่อไป