ยังแรงไม่หยุดสำหรับ ‘ฉลาดเกมส์โกง’ ภาพยนตร์เรื่องที่สามจากค่ายจีดีเอช ห้าห้าเก้า ที่แม้จะลาโรงในไทยไปแล้ว แต่ยังคงกวาดเงินและกล่องจากต่างแดนอย่างต่อเนื่อง สะท้อนให้เห็นถึงความสำเร็จของค่ายหนัง ‘จีดีเอช’ ในการทำหนังเจาะตลาดต่างประเทศ

หลังเข้าฉายที่ไทยในเดือนพฤษภาคมและกวาดรายได้รวมไปกว่า 112 ล้านบาท ภาพยนตร์เรื่อง ‘ฉลาดเกมส์โกง’ ยังประสบความสำเร็จไม่น้อยในต่างแดนจากการเข้าฉายในกว่า 20 ประเทศทั่วโลก รวมถึงการคว้ารางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยมจากเทศกาลนิวยอร์ก เอเชียน ฟิล์ม เฟสติวัล และแฟนตาเซีย อินเตอร์เนชั่นแนล ฟิล์ม เฟสติวัล ที่แคนาดา

จากทุนสร้าง 60 ล้านบาท ล่าสุด ‘ฉลาดเกมส์โกง’ ได้ครองอันดับหนึ่งบ็อกซ์ออฟฟิศที่ไต้หวันติดต่อกันหลายสัปดาห์ และกำลังเดินหน้าเข้าสู่หลักร้อยล้านบาท พร้อมขึ้นแท่นเป็นหนังไทยที่ทำรายได้มากที่สุดในไต้หวัน หลังครองตำแหน่งนี้ในกัมพูชามาก่อนหน้า โดยภาพยนตร์เรื่องนี้ยังคงยืนโรงฉายในสิงคโปร์ เตรียมเข้าฉายที่ฮ่องกงในวันที่ 17 สิงหาคมนี้ และอยู่ในขั้นตอนเจรจาเพื่อเข้าฉายในจีน 

นอกจากจะโดนใจนักดูหนังต่างแดนด้วยเนื้อเรื่องที่เป็นสากลเกี่ยวกับเด็กนักเรียนที่โกงข้อสอบ ปฏิเสธไม่ได้ว่าการกำกับที่มีชั้นเชิงของนัฐวุฒิ พูนพิริยะ ยังทำให้ผู้ชมไม่อยากละสายตาจากจอ แต่อะไรคือปัจจัยสำคัญที่ทำให้ ‘ฉลาดเกมส์โกง’ ประสบความสำเร็จในต่างแดนเช่นนี้ ต้องไปเจาะลึกกับ ยงยุทธ ทองกองทุน ผู้อำนวยการอาวุโสฝ่ายธุรกิจต่างประเทศ บริษัทจีดีเอช ห้าห้าเก้า 

เราต้องทำหนังไทยที่ดีที่สุดออกมาแล้วเชื่อว่ามันจะดีพอที่จะไปประกาศศักดาข้างนอก

ยงยุทธ ทองกองทุน ผู้อำนวยการอาวุโสฝ่ายธุรกิจต่างประเทศ บริษัทจีดีเอช ห้าห้าเก้า 

‘ฉลาดเกมส์โกง’ ที่ไต้หวัน
‘ฉลาดเกมส์โกง’ ตอนนี้ยังฉายไต้หวันอยู่ น่าจะเป็นสัปดาห์ที่ 5-6 ยังสามารถเรียกคนดูชาวไต้หวันได้อย่างต่อเนื่อง ล่าสุดวันนี้ (15 ส.ค.) ที่ได้รับข้อมูลมาคือหนังน่าจะผ่านหลัก 100 ล้านบาทไปแล้วที่ไต้หวัน ประมาณ 3 ล้านเหรียญที่นั่น ต้องถือเป็นหนังไทยที่ประสบความสำเร็จที่สุดแล้ว และได้รับการต้อนรับเป็นอย่างดี กระแสปากต่อปากก็ยังดีอยู่ คาดว่าไม่เกินสัปดาห์หน้าน้องๆ นักแสดงอาจต้องเดินทางไปโปรโมตที่ไต้หวันอยู่ครับ

คิดว่าทำไมถึงประสบความสำเร็จเช่นนี้
ผมว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องที่ชาวเอเชียมีอารมณ์ร่วมกับมัน สถานการณ์ของการแข่งขัน การสอบ เพื่ออนาคตที่ดีกว่า สิ่งนี้เป็นมายาคติที่ชาวเอเชียมีร่วมกันสูงอยู่นะครับ แล้วพอเกิดหนังหรือเหตุการณ์ที่มาทดสอบความเชื่อนี้ ทดสอบมุมใหม่ ๆ ของระบบ เขาเลยมีส่วนร่วมได้ค่อนข้างเป็นอย่างดีครับ

ดิสทริบูเตอร์ (ผู้จัดจำหน่าย) หลายที่ที่เอาหนังเรื่องนี้ไปฉาย ค่อนข้างมองเป็นแมส คือหนังไทยที่นำไปฉายต่างแดนนี่ยังไงเราก็ไม่ใช่แมสเริ่มต้น บางเรื่องเราฉายเป็นอาร์ตเฮ้าส��เลย แต่เรื่องนี้ถูกวางแผนมาให้ฉายในวงกว้าง แต่มีเทคนิค อย่างไต้หวันเขาฉายแบบจำกัดโรง 30-40 โรงอยู่ พอกระแสปากต่อปากดี เขาเริ่มกระจายไปทั่วประเทศ จนวีคที่สองที่หนังเข้าเป็นวีคที่ภาพยนตร์เรื่อง ‘Dunkirk’ เข้า แต่เราก็ชนะ เราเป็นอันดับหนึ่งของบ็อกซ์ออฟฟิศไต้หวันตอนนั้น พอถึงตอนนี้วีคที่หกแล้ว กระแสตอบรับยังดีอยู่เลยครับ
 

ปกติภาพยนตร์ที่ตีตลาดต่างชาติมักเป็นแนวตลก แอคชั่นหรือหนังผี ทำไมเรื่องนี้ถึงทำได้ 
ผมว่า ‘ฉลาดเกมส์โกง’ มีเนื้อหาน่าสนใจ เพราะเป็นเรื่องของการวิพากษ์วิจารณ์ระบบ วิพากษ์วิจารณ์ระบบสังคมในระดับนึง ขณะเดียวกันด้วยรสมือของผู้กำกับ ด้วยความสามารถของผู้กำกับที่นำเสนอเล่าเรื่องออกมาน้อง ๆ หนังแอคชั่นเลย มีความเป็นทริลเลอร์ สิ่งนี้ทำให้คนดูรู้สึกสนุก ตื่นเต้น เครียด และลุ้นไปกับตัวละคร เนื้อหามันดูยากนะคือมันไม่ใช่หนังประโลมโลก หนังรัก โศก ตลก หรือหนังผี หนังมีสาระในเชิงลึกพอสมควร แต่ด้วยความสนุกสนาน เล่นกับอารมณ์คนดูตลอดเรื่อง ให้คนดูได้ลุ้นและร่วมตัดสินใจกับตัวละคร มันทำคนดูบอกต่อว่าสนุกมาก ต้องมาดูด้วยตัวเอง จนหนังกลายเป็นเมนสตรีมไปด้วยในตัว

ถ้าถึงนาทีนี้ ต้องนับว่า ‘ฉลาดเกมส์โกง’ ทำหน้าที่ในต่างแดนค่อนข้างดีทั้งเสียงวิจารณ์และธุรกิจ อย่างเช่นกัมพูชาซึ่งมีมัลติเพลกซ์และมีหนังไทยไปฉายหลายเรื่อง ‘ฉลาดเกมส์โกง’ ก็เป็นอันดับหนึ่งของหนังไทยที่ฉายในกัมพูชาแล้ว ไต้หวันก็เหมือนกัน และดูเหมือนว่ามันยังไม่หยุดสถิติของตัวเอง สิงคโปร์เองก็น่าสนใจ บ็อกซ์ออฟฟิศอาจไม่ตูมตาม แต่ยังยืนโรงฉายอยู่ ทั้งที่เข้าโรงหลังเมืองไทยเพียงสองอาทิตย์ นาทีนี้ยังอาจจะตอบเร็วไปด้วยซ้ำว่ามันดีแค่ไหน แต่จากเส้นทางแล้ว ยังอีกไกลครับ

กลยุทธ์ค่ายจีดีเอชในการตีตลาดต่างประเทศ
เรายืนยันจุดยืนมาตลอดว่าเราทำหนังไทยเพื่อให้คนไทยดู แต่เราก็มีวิธีจะทำให้สากลที่สุด เพราะภาษาภาพยนตร์เป็นภาษาที่ค่อนข้างเป็นสากลอยู่แล้ว แต่เหมือนหนังสือที่บางเรื่องก็ฮิตทั่วโลก บางเรื่องฮิตบางที่ คอนเทนต์จะเป็นตัวที่ไม่สามารถการันตีได้ว่ามันจะฮิตเท่ากันทุกเรื่องหรือไม่ แต่การทำหนังของเรามา ที่เราใส่ใจกับบทภาพยนตร์ โปรดักชันต่าง ๆ ทำให้แบรนด์จีดีเอชสามารถเป็นตัวการันตีได้อย่างนึงว่า ถ้าเกิดในต่างบ้านต่างเมือง มีหนังไทยเข้าฉายสักเรื่องและเป็นหนังจีดีเอช หนังบริษัทนี้น่าจะคุ้มค่าไปทดลองชิมสักหน่อยมั้ง สิ่งนี้เป็นสิ่งที่สะสมมาเรื่อย ๆ แล้วต้องรอจังหวะว่าหนังเรื่องไหนที่คอนเทนต์ถูกใจหรือได้รับความสนใจในวงกว้าง มันก็สามารถเกิดขึ้นได้ 

หนังทุกเรื่องที่ไปฉายต่างประเทศ เรายังคุยกันว่ามันเป็นโบนัส เราทำทุกอย่างให้คนไทยดู แล้วถ้าคนไทยดูและได้บ็อกซ์ออฟฟิศทุกอย่างหมดแล้ว เราถือว่าเราประสบความสำเร็จแล้ว ตลาดต่างประเทศเป็นสิ่งที่เราต้องต่อยอดออกไป ทำให้เขารู้จักเรามากขึ้น … คือหนังเราถูกทำมาอย่างดี คนดูให้ความไว้วางใจ ในการทำเรื่องต่อ ๆ ไป เราก็ต้องทำให้ไม่ต่ำกว่ามาตรฐาน เราต้องทำให้ดีขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งเหล่านี้มันช่วยสนับสนุนแบรนด์หนังที่มาจากค่ายเรา แต่ถ้าเรื่องไหนเนื้อหาและรสมือผู้กำกับสามารถทำได้เป็นสากล เรื่องนั้นก็จะได้รับความสนใจมากครับ

นัฐวุฒิ พูนพิริยะ ผู้กำกับ 'ฉลาดเกมส์โกง' กับรางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยมจากเทศกาลนิวยอร์ก เอเชียน ฟิล์ม เฟสติวัล

ใครเป็นกลุ่มผู้ชมเป้าหมายในต่างแดน
สำหรับหนังไทยในตลาดต่างประเทศ ถ้าจะนับแบบกำปั้นทุบดิน ก็เป็นคนชอบหนังทางเลือก แต่หนังทางเลือกบางเรื่องก็จะมีรสชาติเป็นเมนสตรีม ในตลาดเอเชีย ถ้าเรื่องไหนเป็นเมนสตรีม มันก็เป็นเมนสตรีมแหละ เพียงแต่ว่าพล็อตเรื่องจะถูกใจไหม นักแสดงคุ้นหน้าไหม หรือรสนิยมของดิสทริบูเตอร์เองก็มีผลว่าเขาจะตัดสินใจว่าจะซื้อหนังเราไปฉายในลักษณะไหน ดิสทริบูเตอร์ต้องเป็นคนเก็งดู ถ้าเจอดิสทริบูเตอร์คนไหนที่สนใจหนังเรา และเห็นศักยภาพในหนังเราอย่างถูกต้องและทำเงินอย่างเต็มที่ มันก็สามารถทำหน้าที่เป็นหนังเมนสตรีมได้เทียบเท่ากัน 

สรุปเคล็ดลับในการทำหนังตีตลาดต่างประเทศของจีดีเอช
เริ่มจากตัวเราเอง เริ่มจากหัวใจสำคัญเลยคือบท เรื่อง คุณภาพโปรดักชัน และความเป็นสากลของหนังจะพามันสู่ตลาดกว้างเอง … แต่อย่างที่บอก จีดีเอชเองไม่เคยคิดเลยว่าเรื่องนี้จะเอาตลาดต่างประเทศ เราก็ทำหนังในเนื้อหาเพื่อคนไทยอย่างดีที่สุด โดยไม่คิดว่าเราทำหนังแค่ให้คนไทยดู เราต้องทำหนังไทยที่ดีที่สุดออกมาแล้วเชื่อว่ามันจะดีพอที่จะไปประกาศศักดาข้างนอกครับ

นอกจากนั้นยงยุทธยังมองว่าซับไทเทิลมีส่วนอย่างมากที่จะทำให้ผู้ชมเข้าถึงอรรถรสของเรื่องมากขึ้น ซึ่งทางค่ายได้ให้ความสำคัญไม่แพ้กัน ภาพยนตร์แต่ละเรื่องจึงแปลโดยนักแปลที่เข้าใจบริบทสังคมไทยและสามารถใช้ภาษาอังกฤษได้เป็นอย่างดี โดยเน้นรักษาอารมณ์ของเรื่องมากกว่าการแปลบทหรือมุกตลกให้ตรงตัว

ภาพจาก: GDH
 

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง : กลยุทธ์ตีตลาดต่างชาติของ ‘ฉลาดเกมส์โกง’​​​​​​​