สถานการณ์การแพร่ะระบาดของโควิด-19 นอกจากหลีกเลี่ยงการเข้าสังคม เพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อไวรัสที่สร้างความปั่นป่วนไปทั่วโลก วิถีชีวิตและการทำงานต้องเปลี่ยนไป บรรดาศิลปินลูกทุ่งได้รับผลกระทบคอนเสิร์ตโดนดองยาว หลายคนเรียนรู้ที่จะ ‘ปรับตัว’ เพื่อความอยู่รอด ผันตัวมาเป็นแม้ค้า ทำสารพัดเมนูออกมาขายทางออนไลน์ ช่วงที่จำใจพักไมค์ชั่วคราว แถมกิจการยังไปได้สวยเพราะมีลูกค้าเป็นแฟนเพลง ฟอลโลว์เฟซบุ๊ก ไอจี พร้อมอุดหนุนอยู่แล้ว บางคนเริ่มมองการณ์ไกลตั้งใจพัฒนา ‘อาชีพเสริม’ แก้ขัดช่วงขาดรายได้ให้เป็น ‘อาชีพหลัก’ ต่อยอดธุรกิจให้ยั่งยืน เพิ่มช่องทางสร้างรายได้ รองรับอนาคตที่ไม่แน่นอน

‘ลำไย ไหทองคำ’ นักร้องลูกทุ่งหญิง อีสานอินดี้ เจ้าของเพลงฮิต ผู้สาวขาเลาะ, เด๋อเดี่ยงด่าง, แค่คนคุย ขาย แหนมตุ้มใบมะยม, แหนมซี่โครงหมู, แหนมกระดูกอ่อน และไส้กรอกหมู โดยมือ ‘คุณแม่หนูแดง’ มารดาของเธอเป็นคนทำกับมือไม่ใส่สารกันบูด เธอเป็นคนรับออเดอร์ และจัดส่ง แหนมตุ้มใบมะยม 1 ถุง มี 6 ชิ้น 100 บาท แหนมซี่โครง 1 กิโลกรัม 250 บาท แหนมกระดูกอ่อน 1 กิโลกรัม 300 บาท ไส้กรอกหมูวุ้นเส้น ครึ่งกิโลกรัม 140 บาท ตั้งใจว่าหมดโควิดก็ทำต่อควบคู่กับการร้องเพลง ขยายธุรกิจให้ใหญ่ขึ้นขายทั้งออนไลน์และมีหน้าร้านแบบเปิดเป็นร้านอาหารไปในตัว นอกจากนี้ยังเตรียมผลิตเสื้อยืดกางเกงยีนขาสั้นออกมาจำหน่ายเป็นแบรนด์ของเธอเองด้วย

“คิดว่าชีวิตคนเราไม่มีอะไรแน่นอน ถ้าวันหนึ่งเราไม่ได้ร้องเพลงจากอะไรก็ตาม ก็ยังมีรายได้จากธุรกิจที่เราเริ่มต้นทำตั้งแต่วันนี้ เริ่มต้นจากมีรายได้หลัก 10 หลัก 100 พัฒนาไปเรื่อยๆ วันหนึ่งรายได้ก็มากขึ้น หลายคนประสบความสำเร็จกับการทำธุรกิจก็เริ่มต้นมาจากจุดเล็กๆ เหมือนการร้องเพลงหนูก็เริ่มต้นจากการเป็นนักร้องลานเบียร์ก่อนพัฒนามาอยู่จุดนี้”  

‘ตั๊กแตน ชลดา’ นักร้องลูกทุ่งสาวเสียงทรงพลัง ที่แจ้งเกิดจากเพลง ไม่ใช่แฟนทำแทนไม่ได้, แฟนเก็บ ฯลฯ หลังจากชวนครอบครัวมาทำช่องยูทูบ เธอผันตัวเองมาเป็นแม่ค้า โชว์เสน่ห์ปลายจวัก ทำ ขนมจีนน้ำยาตีนไก่ ขาย ทำเองกับมือตั้งแต่เลือกวัตถุดิบไปจนถึงการปรุงรส ใส่ใจทุกรายละเอียดพิถีพิถันทุกขั้นตอน ชุดละ 100 บาท หม้อละ 3,000 บาท ใครสั่งเป็นหม้อเธอขับรถขนไปส่งเอง ให้กระทบไหล่ถึงที่ ซึ่งลูกค้าบางคนก็ใจดีมีมาลัยคล้องคอให้ด้วย พร้อมกันนี้เธอยังปัดฝุ่น ปลาร้าสับบองแตน ออกมาจำหน่ายกระปุกละ 100 บาท

“เมื่อก่อนนอนดึกตื่นสายเพราะร้องเพลงเลิกดึก แต่ตอนนี้ต้องปรับตัวใหม่ เคยทำงานทุกวันแล้วว่างเกินไป ไม่ได้ร้องเพลงมา 2-3 เดือนแล้วแตนตื่นตั้งแต่ฟ้ายังไม่สางตี 3 ตี 4 เพื่อลุกขึ้นมาทำขนมจีนน้ำยาตีนไก่ส่งลูกค้า ลูกค้าเกือบ 99 เปอร์เซ็นต์ชมว่าอร่อยถึงเครื่องถึงพริกถึงขิงเข้มข้น เป็นอาหารที่แตนชอบกินและมีความถนัดในการทำ แตนจะกล้าขายในจุดที่ตัวเองมั่นใจว่ามันอร่อย”

‘ใบปอ รัตติยา’ นักร้องสาวอีสานอินดี้ ที่ได้ฉายาราชินีรถแห่ ขาย ปลาร้าทอด 3 รส ตั้งชื่อว่าปลาร้าทอด 3 รสนายเต มาจากชื่อเล่นของคุณแม่ กระปุกละ 50 กรัม ราคา 35 บาท 3 กระปุก 100 บาท ครึ่งกิโลกรัมราคา 330 บาท และ 1 กิโลกรัมราคา 650 บาท  เริ่มมาได้เพียงแค่สัปดาห์กว่าๆ ปรากฏว่าขายดี มีรายได้วันละ 5,000-10,000 บาทต่อวัน จนเธอกับแม่เริ่มทำไม่ทัน เพราะทำเองกับมือ ไม่มีเครื่องจักร ตั้งแต่คัดเลือกวัตถุดิบ ปรุงรส บรรจุใส่กระปุก นอกจากนี้ยังเปิดร้ายขายเครื่องสังฆภัณฑ์ ข้าวสาร อาหารสัตว์ และสินค้า 20 บาท ที่บ้านใน อ.โพนทอง จ.ร้อยเอ็ด

“ก็มีความคิดที่จะคิดค้นเมนูอื่นๆ ที่ทำจากปลาร้า ออกมาขายเพิ่มขึ้น เอาสูตรที่ทำรับประทานกันในครอบครัวอยู่แล้วมาพัฒนาทำให้เป็นธุรกิจหลักของครอบครัว แต่คงแบบค่อยๆ ก้าว ไม่เร่งจนเร็วเกินไป สถานการณ์ที่เราเผชิญอยู่นี้ ยิ่งทำให้ต้องตระหนักถึงคำว่า อนาคตไม่แน่นอน ส่วนตัวคิดว่าอาชีพร้องเพลงอย่างเดียวไม่พอ ต้องมีอาชีพอื่นรองรับด้วย เหมือนต้องมีแผน 1 แผน 2 แผน 3 ไม่รู้ว่าหมดโควิดแล้วจะมีโรคอุบัติใหม่อะไรเกิดขึ้นมาอีก และก็ไม่รู้ว่าจะร้องเพลงได้นานแค่ไหน เราไม่สามารถตอบได้ว่าพรุ่งนี้จะเกิดอะไรขึ้น แต่สิ่งที่ทำในวันนี้จะส่งผลดีให้กับเราในอนาคต ปอเชื่ออย่างนี้”

‘ฮาย ชุติมา’ นักร้องสวยใส เจ้าของซิงเกิล ช้าเอิ่งเอย, ไม่บริสุทธิ์ใจ ขาย ขนมจีบหลังไมค์ ขนมจีบไส้หมูแน่นๆ ต้มสดจากน้ำกระดูกเล้งสูตรเก่าแก่ของที่บ้าน จ.สุพรรณบุรี หอมหวานกลมกล่อม เห็นแล้วน้ำย่อยทำงาน 1 กล่องมี 5 ลูก ราคา 50 บาท นอกจากสืบทอดสูตรเด็ดของที่บ้านแล้ว เธอตั้งใจยึดอาชีพแม่ค้าขายขนมจีบควบคู่กับการร้องเพลงไปยาวๆ

“ช่วงนี้ถือว่าขายดี มีแฟนๆ ออเดอร์เข้ามาจำนวนมากทางอินบอกซ์ เขาบอกอร่อยและบอกต่อๆ กันไป ทำให้มีลูกค้าเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง ที่ตั้งชื่อว่าขนมจีบหลังไมค์ เพราะทำตอนว่างจากการร้องเพลง หนึ่งวันจะรับไม่เกิน 1 ร้อยกล่อง ถ้ามากกว่านั้นทำไม่ไหว ปั้นเองกับมือทุกลูก หมักหมูเอง ตำเครื่องเทศเองกับมือ ทีเด็ดถ้าลูกใหญ่ หมูแน่น ไม่มีมัน”

นุ้ย-สุวีณา อาร์สยาม ลูกทุ่งสาวใต้ตาคม เจ้าของเพลงมาทีหลังหวังแต่ง เคยรับคอนเสิร์ตโกยรายได้เดือนละแสน 2 เดือนที่ผ่านมารายได้ 0 บาท งัดวิชาทำขนมที่เคยเรียนสมัยวัยรุ่น ทำ แอปเปิ้ลซินนาม่อน, เดนิชเม็ดมะม่วงอัลมอนด์ ออกมาขาย เริ่มต้นง่ายๆ ที่หน้าบ้านของของตนเอง ลองผิดลองถูกจนได้สูตรที่ลงตัว ขายหมดเกลี้ยงทุกวัน แถมยังมีออเดอร์เข้ามาทางอินบ็อกซ์อีกเพียบ

“นุ้ยไม่ต่างอะไรกับคนตกงาน หลังการมากของโควิด เพราะไม่สามารถไปเล่นคอนเสิร์ตได้ สวนยางที่บ้าน จ.สตูล กรีดยางขายได้หักแบ่งกับลูกน้องทุกคนแล้วเหลือแค่ 211 บาท สมัยเรียนได้วิชาทำขนมติดตัวมาบ้างและไปฝึกกับเชฟผู้ใหญ่เพิ่มเติม เลยลองทำแอปเปิ้ลซินนาม่อน และเดนิชเม็ดมะม่วงอัลมอนด์ขายหน้าบ้าน คิดว่าถ้าเหลือก็จะแจกเด็กๆ แถวบ้าน แต่คดีพลิกมาก ขายหมดเกลี้ยงแบบไม่ทันตั้งตัว และไม่พอขาย แถมมีออเดอร์เข้ามาเยอะจนตกใจ ตอนนี้ก่อนปรึกษาเพื่อนๆ ศิลปินเรื่องตั้งชื่อร้าน การเข้าระบบออนไลน์ การขนส่งยังไง เป็นเรื่องที่ต้องเรียนรู้ใหม่หมดเลยก็จริง แต่ไม่เหนือบ่ากว่าแรงค่ะ”

นอกจากศิลปินที่กล่าวมาข้างต้นยังมี ‘บัว กมลทิพย์’ ที่ฟีเจอริงเพลง ‘ปี้จนป่น’ กับ ‘เอ มหาหิงค์’ ชวนครอบครัวมาขาย ปลาส้ม มีทั้งแบบตัว และแบบแผ่น แพ็กละ 100 บาท ขายทั้งปลีก และขายส่ง ปัจจุบันมียอดขายอยู่ที่ประมาณ 70 แพ็กต่อวัน ‘ฟอร์ม ชลพิพรรธน์’ นักร้องดาวรุ่งหนุ่มรูปหล่อ ดีกรีแชมป์ไมค์ทองคำ 8 ขาย น้ำพริกกากหมู, ปลาสลิดแดดเดียว, ปลาช่อนแดดเดียว, หมูแดดเดียว ซึ่งเจ้าตัวลงมือทำเองกับคุณแม่ ที่บ้าน จ.นนทบุรี และไปส่งให้กับลูกค้าในพื้นที่ใกล้เคียงด้วยตัวเอง ‘อาภาพร นครสวรรค์’ ขาย ปลานิลทอดแดดเดียว, ปลาร้าทอดแม่เล้ง, ปลาทูสมุนไพร, หมูสวรรค์แดดเดียว

ส่วน ‘อัมพร แหวนเพชร’ ขาย คุกกี้ธัญญาพืช ไม่มีแป้งเป็นส่วนผสม ‘หญิง ธิติกานต์’ ขาย ปลาร้าสับคุณหญิง 3 กระปุก ราคา 100 บาท ‘เอฟ บูรพา’ ขาย ปลาหมึก, กุ้งแห้ง, ปลาหมึกบด และ ทุเรียนอบกรอบ ‘มด รังสิมันต์’ ขาย อาหารป่า สารพัดเมนู ถุงละ 20 บาท ที่ จ.นครสวรรค์ ‘ต้อย หมวกแดง’ ขาย น้ำพริกกะเพรา ป.2 ซึ่งเจ้าตัวมีสูตรแซ่บเฉพาะตำเองกับมือ ‘นัท มาลิสา’ ขาย หมูแดดเดียว ลูกทุ่งหนุ่มคู่แฝด ‘พันธ์-พงศ์’ ขาย น้ำพริกกุ้งเสียบ, น้ำพริกปลากะพง, น้ำพริกกากหมู, หนังไก่ทอด