ท่ามกลางปัญหาทุเรียนที่พบเจอหลายแง่มุม ยังมีกลุ่มเกษตรกรที่รวมตัว สร้างล้งรับซื้อทุเรียนเอง เพื่อสร้างมาตรฐานทุเรียนเกรดพรีเมียม ส่งตรงจากสวนถึงผู้บริโภค
ช่วงเวลาบ่าย 2 ของทุกวัน รถกระบะบรรทุกทุเรียนพันธุ์หมอนทองเต็มคัน ต่อคิวกันนำทุเรียน มาจำหน่ายที่ล้งรับซื้อทุเรียน วิสาหกิจชุมชนชาวสวนทุเรียนจันท์ ในอำเภอเขาคิชกูฎ จังหวัดจันทบุรี แต่ละวันเฉลี่ยมีผลผลิตเข้าล้งประมาณ 50 ตัน ทุเรียนเหล่านี้ได้มาตรฐานทุเรียนแก่ เพราะเก็บเกี่ยวตามกำหนดที่ 110-115 วัน
ทุเรียนสดๆจากสวน จะถูกคัดแยกออกเป็น 3 เกรด ได้แก่ เกรด เอ ราคารับซื้อหน้าสวนอยู่ที่กิโลกรัมละ 70บาท , เกรดบี65 บาท เกรดซี 60 บาทและคละเกรดเอและบีอยู่ที่ 62 บาท
ทุกปีราคารับซื้อหมอนทองมักไม่ต่างไปจากนี้มากนัก วิสาหกิจชุมชนฯ จึงร่วมมือกับสถาบันทุเรียนไทย สร้างมูลค่าของทุเรียนหมอนทอง เพื่อเจาะตลาดพรีเมียม
ทุเรียนหมอนทองเกรดพรีเมียม เกิดขึ้นที่นี่แห่งแรกในไทย ปีนี้เป็นปีที่ 2 ที่เปิดให้สั่งซื้อหมอนทองพรีเมียมในช่องทางออนไลน์
กว่าจะเป็นทุเรียนพรีเมียม ไม่ใช่แค่การคัดทุเรียนจากสวนของเกษตรกรที่นำมาส่ง แต่ต้องคัดจากต้น โดย 1 ต้น จะมีทุเรียนพรีเมียมไม่เกิน 2 ลูก ซึ่งชาวสวนเรียกมันว่า ทุเรียนต้นทุน อายุเก็บเกี่ยวนับจากวันที่ติดดอก 120 วัน รูปทรงสวย หนามสวย มี 4 พลูเต็ม น้ำหนักต่อลูก 4 กิโลกรัมขึ้นไป และยังมีรายละเอียดปลีกย่อยอีกมากจึงจะเข้าเกณฑ์พรีเมียม ซึ่งปัจจุบันมีสวนทุเรียน 50 แห่งเข้าร่วมโครงการนี้
นางวัลภาและสามี เกษตรกรสมาชิกวิสาหกิจชุมชนฯ นำทุเรียนต้นทุนมาตีตราบรรจุลงกล่องเป็นทุเรียนพรีเมียม วันนี้เธอขายได้ 10 ลูก เธอบอกว่าการมีทุเรียนต้นทุน คือทางเลือกหนึ่งของมูลค่าทุเรียนไทย
เส้นทางของทุเรียนทั่วไป กว่าทุเรียนจากสวนจะถึงมือผู้บริโภคต้องผ่าน 4 ขั้นตอน ส่งผลให้ราคาตอนนี้อยู่ที่กิโลกรัมละ 140 บาท ผู้ค้ารายย่อยบางแห่ง แบ่งขายเป็นขีด ขีดละหลักร้อยบาท
การขายทุเรียนพรีเมียม จะช่วยตัดวงจรและลดขั้นตอนเหล่านี้ เพราะเป็นทุเรียนจากสวนถึงผู้ซื้อโดยตรง ทำให้ราคาถูกกว่าการแบ่งขาย เพราะทุเรียนพรีเมียม มีราคาเฉลี่ยกิโลกรัมละ 250 บาทหรือขีดละ 25 บาท
การสั่งซื้อทุเรียนพรีเมียม ยังมีข้อดีตรงที่เมื่อสั่งซื้อผ่านเพจกลุ่มวิสาหกิจชุมชนฯ และสถาบันทุเรียนไทย ทางกลุ่มจะกระจายออเดอร์ให้เกษตรกรคัดเลือกทุเรียน เพื่อนำมาตีตราที่ล้งแห่งนี้ เกษตรกรจะมีติดตามผล เมื่อทุเรียนส่งถึงมือผู้ซื้อว่าสภาพสมบูรณ์หรือไม่ ด้วยการขอให้ลูกค้าส่งภาพถ่ายมาให้เกษตรกรดู นอกจากนี้ ยังมีสอนวิธีการปอกเปลือกทุเรียนที่ถูกต้องให้เพิ่มเติม
ปัจจุบันจังหวัดจันทบุรี มีผลผลิตทุเรียนต่อปี 240,000 ตัน เท่ากับเวียดนามทั้งประเทศ การสร้างความต่าง ด้วยการหาตลาดใหม่ให้ทุเรียนดี จึงเป็นหนทางช่วยลดปัญหาทุเรียนที่ไม่ได้ดั่งใจผู้บริโภคได้เป็นอย่างดี
