การลงนามข้อตกลงสันติภาพระหว่างรัฐบาลฟิลิปปินส์ กับกลุ่มกบฏแบ่งแยกดินแดนโมโรบนเกาะมินดาเนา เมื่อช่วงปลายสัปดาห์ที่ผ่านมา ถือเป็นข้อตกลงประวัติศาสตร์ที่ช่วยยุติสงครามแบ่งแยกดินแดนที่มีมาอย่างยาวนานถึง 4
การลงนามข้อตกลงสันติภาพระหว่างรัฐบาลฟิลิปปินส์ กับกลุ่มกบฏแบ่งแยกดินแดนโมโรบนเกาะมินด��เนา เมื่อช่วงปลายสัปดาห์ที่ผ่านมา ถือเป็นข้อตกลงประวัติศาสตร์ที่ช่วยยุติสงครามแบ่งแยกดินแดนที่มีมาอย่างยาวนานถึง 40 ปี
"ข้าพเจ้าจะไม่ปล่อยให้สันติภาพถูกทำลายไปอีกครั้ง" นายเบนิกโน อากีโน ประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ กล่าวปราศรัยต่อหน้าสีกขีพยานนับพันคนที่เดินทางไปร่วมในพิธีลงนามข้อตกลงสันติภาพเบ็ดเสร็จว่าด้วยชาวบังซาโมโร ที่ทำเนียบประธานาธิบดีมาลากันยัง ในกรุงมะนิลา เมื่อวันที่ 27 มีนาคมที่ผ่านมา การลงนามครั้งนี้ถือเป็นการยุติความขัดแย้งระหว่างรัฐบาลฟิลิปปินส์ กับกลุ่ม MILF ซึ่งเป็นชาวมุสลิมโมโรที่อยู่ทางภาคใต้ของฟิลิปปินส์ หลังสงครามแบ่งแยกดินแดนดำเนินมายาวนานกว่า 40 ปี
การแบ่งแยกดินแดนของชาวมุสลิมโมโร เกิดขึ้นครั้งแรกในสมัยที่ฟิลิปปินส์ตกเป็นอาณานิคมของสเปน และทวีความรุนแรงมากขึ้นหลังจากฟิลิปปินส์ได้เอกราชจากสหรัฐอเมริกา โดยในปี 2515 ชาวมุสลิมโมโรเปิดฉากสงครามแบ่งแยกดินแดนเต็มรูปแบบกับรัฐบาลฟิลิปปินส์ ซึ่งมีประชากรส่วนใหญ่เป็นนับถือศาสนาคริสต์ และสามารถยึดครองพื้นที่ทั้งหมดบนเกาะมินดาเนาและเกาะซูลูเอาไว้ได้
กองกำลังแบ่งแยกดินแดนชาวมุสลิมโมโรประกอบด้วยหลายกลุ่ม เช่น MILF MNLF และอาบูซายาฟ เมื่อชาวฟิลิปปินส์สามารถล้มรัฐบาลเผด็จการของนายเฟอร์ดินาน มาร์กอส ได้ในปี 2529 นางโคราซอน อากีโน มารดาของนายเบนิกโน อากีโน ผู้นำคนปัจจุบันได้ขึ้นดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ และพยายามเข้าแก้ไขปัญหาความขัดแย้งบนเกาะมินดาเนา แต่ก็ล้มเหลว ซํ้าร้ายยิ่งทำให้กลุ่มแบ่งแยกดินแดนประกาศกร้าวจะต่อสู้ให้ถึงที่สุด
ขณะเดียวกัน สงครามที่กินเวลายาวนานยังทำให้เกาะมินดาเนา กลายเป็นพื้นที่ด้อยพัฒนา และยากจนที่สุดของฟิลิปปินส์ จนกระทั่งมีการลงนามสันติภาพในปี 2539 แต่ก็ล้มเหลวในเวลาต่อมา เนื่องจากกลุ่ม MILF ไม่เข้าร่วมด้วย และยืนยันจะประกาศเอกราชและจับอาวุธสู้ต่อไป จากนั้นในปี 2540 รัฐบาลฟิลิปปินส์ได้ลงนามในข้อตกลงหยุดยิงกับ MILF เป็นเวลา 3 ปี ก่อนที่รัฐบาลของนายโจเซฟ เอสตราดา จะฉีกข้อตกลงดังกล่าวทิ้งในปี 2543
อย่างไรก็ตาม กระบวนการสันติภาพยังคงดำเนินมาอย่างต่อเนื่อง จนเมื่อนายเบนิกโน อากีโน ขึ้นดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี เขาได้ประกาศแผนเจรจาสันติภาพ ซึ่งได้รับการตอบรับจากแกนนำกลุ่ม MILF เป็นอย่างดี จนนำไปสู่การทำกรอบข้อตกลง ว่าด้วยชาวบังซาโมโรในปี 2555 เพื่อกรุยทางไปสู่การจัดตั้งเขตปกครองตนเอง แต่กรอบเจรจาก็ล้มเหลวในที่สุด เมื่อกลุ่ม MILF เข้าโจมตีและยึดเมืองซัมบวงกา เพื่อประกาศเอกราช จนรัฐบาลต้องส่งกำลังเข้าปราบปราม
รัฐบาลของนายอากีโน พยายามรื้อฟื้นกรอบการเจรจาขึ้นมาอีกครั้งจนนำไปสู่กระบวนการสันติภาพ โดยมีมาเลเซียเป็นตัวกลาง การลงนามครั้งนี้เป็นการรับรองข้อตกลงสันติภาพเบ็ดเสร็จว่าด้วยเรื่องชาวบังซาโมโร ซึ่งเป็นผลสำเร็จหลังพยายามพูดคุยกันมากว่า 17 ปี มีการประชุมร่วมกันถึง 43 ครั้ง และยังต้องพูดคุยร่วมกันต่อไป เพื่อยกร่างกฎหมายพื้นฐานสำหรับบังซาโมโร และจัดตั้งเขตปกครองบังซาโมโรให้แล้วเสร็จภายในปี 2016
การลงนามครั้งนี้ถือเป็นความสำเร็จครั้งใหญ่ของการต่อสู้ของกลุ่ม MILF เพราะข้อตกลงสันติภาพนี้ไม่ใช่เพียงคำสัญญา แต่ทว่าเป็นหลักประกันถึงสิทธิของชาวบังซาโมโร โดยหลังจากนี้ทั้งสองฝ่ายจะต้องร่วมกันทำให้ข้อตกลงนี้มีผลไปสู่การปฏิบัติ โดยความสำเร็จที่เกิดขึ้นยังอาจเป็นต้นแบบของกระบวนการสันติภาพ ที่สามารถนำไปปรับใช้กับสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของไทยในอนาคตได้อีกด้วย
