'รัชดา ธนาดิเรก' รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เผยประเด็นการจ้างงานแรงงานในระบบว่า ข้อมูลจากกระทรวงแรงงานแสดงให้เห็นถึงแนวโน้มที่ดีขึ้น ดังเห็นได้จากตัวเลขผู้ประกันตนที่ว่างงานในแต่ละเดือนลดลง ต่อเนื่องนับจากต้นปี 2564 เป็นต้นมา

เดือน ม.ค. มีตัวเลขผู้ว่างงานในระบบ 95,213 ราย ก่อนลดลงมาเหลือ 49,277 ราย ในเดือน เม.ย. และ ณ วันที่ 19 พ.ค. มีตัวเลขผู้ว่างงานในระบบ 12,451 ราย 

ขณะที่ตัวเลขผู้ประกันตนรายใหม่เพิ่มขึ้นจาก 28,174 ราย ในเดือน ม.ค. เป็น 38,025 ราย ในเดือน เม.ย. และ ณ 19 พ.ค. มีตัวเลขทั้งสิ้น 35,984 ราย

อีกทั้ง มีจำนวนผู้ประกันตนกลับเข้าสู่การจ้างงาน ในช่วงสี่เดือนแรกปีนี้ รวม 239,000 ราย ซึ่งใกล้เคียงกับตัวเลขรวมของปีที่แล้วทั้งปี อยู่ที่ 249,000 ราย 

20 ล้านคน นอกสายตา-นอกระบบ

ตามข้อมูลจากธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ที่สำรวจโครงสร้างแรงงานไทยในปี 2563 พบว่า จากตัวเลขแรงงานรวมราว 38 ล้านคนของไทย กว่าครึ่งหนึ่ง หรือมากกว่า 20 ล้านคนเป็นแรงงานนอกระบบ "ผู้มีงานทำที่ไม่ได้รับความคุ้มครอง หรือไม่มีหลักประกันทางสังคมจากการทำงาน" 

ในจำนวนดังกล่าวแบ่งเป็น แรงงานในภาคเกษตรที่มีตัวเลขถึง 11 ล้านคน และอีก 9 ล้านคนที่ทำงานนอกภาคเกษตร ซึ่งส่วนมากเป็นผู้ประกอบอาชีพอิสระ ที่ทำอาชีพค้าปลีกและบริการด้านอาหาร อาทิ พ่อค้าแม่ค้าตามร้านขายของชำ ร้านค้าออนไลน์ หาบเร่แผงลอย และพนักงานบริการในร้านอาหาร

คนกลุ่มนี้กว่า 60% มีอายุมากกว่า 40 ปี และมีการศึกษาระดับมัธยมศึกษาหรือต่ำกว่า ซึ่งใช้เพียงทักษะขั้นพื้นฐานในการประกอบอาชีพ จึงทำให้การปรับเปลี่ยนอาชีพทำได้อย่างจำกัด 

ความเสี่ยงของแรงงานนอกระบบ 

• 1.รายได้ที่ต่ำและไม่แน่นอน แรงงานลูกจ้างนอกระบบมีรายได้เฉลี่ย 6,586 บาท/เดือน ต่ำกว่ารายได้ของแรงงานลูกจ้างในระบบถึงกว่าเท่าตัว (15,502 บาท/เดือน) 
• 2.ไม่มีสวัสดิการคุ้มครอง สวัสดิการที่ผู้อยู่ในระบบประกันสังคมหรือพนักงานของรัฐได้รับ อาทิ ค่าคลอดบุตร เงินสงเคราะห์จากการลาคลอด เงินสงเคราะห์บุตร เงินบำนาญชราภาพ และเงินทดแทนการขาดรายได้กรณีทุพพลภาพหรือว่างงาน พวกเขาเหล่านี้ไม่เคยได้รับ
• 3.การออมเงินน้อยและปัญหาหนี้สิน เนื่องจากระดับรายได้ที่น้อยกว่าค่าแรงขั้นต่ำของลูกจ้างในระบบถึงเท่าตัว ทั้งยังไม่มีสวัสดิการคุ้มครอง แรงงานนอกระบบเหล่านี้มีค่าครองชีพที่ไม่เพียงพอต่อการใช้ชีวิต ยังไม่ต้องไปพูดถึงการเก็บออม